Beschermd monument

Parochiekerk Sint-Martinus met ommuurde kerksite

Beschermd monument van tot heden

ID
10083
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/10083

Besluiten

Parochiekerk Sint-Martinus met ommuurde kerksite
definitieve beschermingsbesluiten: 24-04-2006  ID: 4469

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming van de toren van de Sint-Martinuskerk als monument van 8 juli 1970 is uitgebreid op 24 april 2006 met de bescherming van de volledige kerk en ommuurde kerksite.



Waarden

Uitbreiding: de Sint-Martinuskerk met ommuurde kerksite is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

artistieke waarde

De artistieke waarde van het kerkinterieur blijkt uit de rijkelijke 18de-eeuwse decoratie en het gaaf bewaard artistiek hoogstaand 18de-eeuws meubilair, zoals onder meer het hoofdaltaar (retabel 1732 met 19de-eeuwse tomba), de zijaltaren (1732), biechtstoelen, koorgestoeIte (1734 en 1758, deels 19de eeuw), preekstoel (1735), doopvont, schilderijen, orgel, ...
De sterk verticaalgerichte architecturale verhoudingen van het kerkinterieur en de rijkdom van de 18de-eeuwse, hoofdzakelijk Lodewijk-XV decoratie, die doorloopt in de drie beuken en het koor, geven de kerk een uitzonderlijke artistieke belevingswaarde.

historische waarde, sociaal-culturele waarde

in casu architectuurhistorische waarde:
De Sint-Martinuskerk kent een interessante bouwgeschiedenis en evolueert van een oorspronkelijk middeleeuws parochiekerkje (vanaf 1098 onder het patronaatsrecht van de abdij van Ename) met zijn massieve laatromaanse westtoren uit de 13de eeuw naar een 18de-eeuwse pseudo-basilica met verhoogde middenbeuk en afgedekt onder één laagreikend zadeldak, uitgebreid met een lager 18de-eeuws koor en kleiner 18de-eeuwse sacristie (uitgebreid in 19de eeuw).
De ovaalvormig omsloten kerkhofsite, nu begraasd en met kasseien heraangelegd, vormt door haar aflijning en ommuring een historische eenheid met de kerk, die teruggaat tot de middeleeuwen. De kerksite vormt een sterke visuele omgeving van de monumentale Sint-Martinuskerk en ligt ruimtelijk bepalend op een verhevenheid aan de rand van het dorp Opbrakel.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Parochiekerk Sint-Martinus

St.-Martensstraat 6 (Brakel)
Dorpskerk met georiënteerd koor afwijkend naar het noorden. Laatromaanse toren als oudste deel van de huidige kerk gewoonlijk gedateerd in de 13de eeuw. Gegevens over welomschreven bouwwerken zijn pas vanaf de 16de eeuw voorhanden. Wellicht onderging de kerk in de gotische periode herhaaldelijk wijzigingen. Niettegenstaande het schip veel jonger is dan de massieve westtoren sluiten hun massa's op zeer aanvaardbare wijze bij elkaar aan.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Brakelbos met Hof ten Bossche en vallei van de Sassegembeek

Opbrakel (Brakel)
Het Brakelbos is een 18de-eeuws boscomplex van vooral beuk als hooghout en gekenmerkt door rechte exploitatiewegen. Ten oosten daarvan loopt de Sassegembeek met hoofdzakelijk regelmatige, kleine percelen meers met perceelsrandbegroeiing. Het Brakelbos ligt op een getuigenheuvel uit het Diestiaan en langs de valleiwanden zijn er verschillende tertiaire ontsluitingen van klei en zand. Er zijn sporen van zavelputten en ijzerzandsteenwinning. De heuvels tellen verschillende bronbossen met bronamfitheaters die de talrijke beekjes voeden waaronder de Sassegembeek-Molenbeek. De vierkantshoeve Hof ten Bossche en het Hof te Fransbeke aan de rand van het bos zijn twee historische ontginningshoeven van de middeleeuwse heerlijkheid Opbrakel.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Martinus met ommuurde kerksite [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/10083 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.