Beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek van tot heden
Dorpskom van Hemelveerdegem
definitieve beschermingsbesluiten: 24-07-1981 ID: 1659
Keistraat, Molenstraat, Paepmunte, Putse, St.Jans-Plein, Triepstraat (Lierde)
Centraal in het dorpscentrum bevindt zich het Sint-Jans-Plein. Op dit dorpsplein komen vanuit verschillende windstreken enkele straten uit.
Triepstraat 1 (Lierde)
Bakstenen hoevegebouwen met kunstleien bedaking, met boerenhuis van zes traveeën mogelijk nog opklimmend tot de eerste helft van de 19de eeuw. Deels omsloten voorerf op straathoek gemarkeerd door schuin ingeplante wegkapel met neogotische inslag, uit het derde kwart van de 19de eeuw.
St.Jans-Plein (Lierde)
Het Sint-Jans-Plein wordt vanuit het zuidoosten doorkruist met een met bomen begeleide kerkwegel. Hierdoor ontstond een lommerrijk laantje dat met bruine beuken werd beplant.
St.Jans-Plein 1 (Lierde)
Boerderij-herberg deels palend aan zuidwestelijke kerkhofhoek. Voorheen alleenstaand boerenburgerhuis van vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, mogelijk opklimmend tot circa 1800; sinds derde kwart 19de eeuw ten noorden toegevoegde bedrijfsgebouwen.
St.Jans-Plein 14 (Lierde)
Boerenburgerhuis van voormalige hoeve, van zeven traveeën, aanvankelijk één bouwlaag verhoogd met halve verdieping, onder zadeldak; in kern waarschijnlijk uit eerste helft 19de eeuw met jongere aanpassingen.
St.Jans-Plein 2 (Lierde)
Dubbelhuis van zes traveeën en twee bouwlagen onder mank zadeldak, uit eind 19de eeuw; rest van ouder metselwerk in beide zijgevels. Ingebouwde achterbouw van één bouwlaag onder steil zadeldak, mogelijk opklimmend tot eind 18de eeuw.
St.Jans-Plein 3 (Lierde)
De gecementeerde dorpswoning vormt één doorlopend oud volume samen met de ingebouwde achterbouw van één bouwlaag onder steil zadeldak achter nummer 2 en klimt mogelijk mogelijk op tot eind 18de eeuw.
Triepstraat 6 (Lierde)
Dorpswoning van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, uit eerste helft 20ste eeuw. Bakstenen lijstgevel met lisenen en tandlijsten, afgelijnd door gewitte houten kroonlijst op modillons.
Paepmunte 1 (Lierde)
Grote gesloten hoeve, merendeels gebouwd in tweede helft 19de eeuw ter vervanging en uitbreiding van oudere en kleinere semi-gesloten hoeve. Bakstenen hoevegebouwen onder pannen zadeldaken met verschillende nokhoogte.
Molenstraat 1 (Lierde)
Gesloten bakstenen hoeve gedomineerd door boerenburgerhuis uit begin 20ste eeuw op straathoek. Dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak en aansluitende bedrijfsgebouwen achteraan deels teruggaand tot tweede helft 19de eeuw, uitgebreid in 20ste eeuw.
Keistraat 10 (Lierde)
Aan straatbocht ingeplante semigesloten hoeve, minstens opklimmend tot tweede helft 18de eeuw; deels herbouwd in begin 20ste eeuw. Bakstenen gebouwen onder pannen zadeldaken, geschikt rondom gesloten rechthoekige binnenplaats en gekasseid rondom vroegere mestvaalt.
Putse (Lierde)
Onze-Lieve-Vrouwekapel, schuin ingeplant aan hoek van zijweg naar oude pastorie. Neogotisch getinte bakstenen wegkapel met driezijdige sluiting, onder zadeldak.
St.Jans-Plein (Lierde)
De vredesboom is geplant na de Eerste Wereldoorlog. Het gaat om een zomereik aansluitend bij het kerkhof met een stamomtrek van 310 centimeter.
St.Jans-Plein (Lierde)
Op het Sint-Jans-Plein, tegenover de pastorie en bij de dorpspomp, is een lindeboom aangeplant. De boom staat op het zuid-westen van de pastorie en is er mogelijks als schaduwboom geplant.
Putse (Lierde)
Achterin gelegen oude pastorie, als dusdanig in gebruik tot circa 1904. Volgens J. De Brouwer liet de Sint-Adriaansabdij van Geraardsbergen in 1719 een nieuwe pastorie te Hemelveerdegem bouwen; veranderingen in de 19de eeuw. Laag bijgebouw van gewitte baksteen onder zadeldak, gebouwd in 1857 ter vervanging van houten paardenstal met koetshuis.
St.Jans-Plein (Lierde)
Eénbeukig landelijk kruiskerkje met een harmonisch geproportioneerd silhouet, niettegenstaande meerdere vergrotingen in verschillende bouwfasen; kerk nu voornamelijk neogotisch van karakter met uitzondering van de vierkante westtoren.
St.Jans-Plein 13 (Lierde)
Voormalige pastorie gebouwd volgens bewaarde plannen van 1902 door architect B. De Lestré, in 1904 afgewerkt. Als pastorie in gebruik tot 1996. Ommuurde achtertuin palend aan en met achtertoegang in Putse. Een ijzeren hekwerk sluit de voortuin af.
Putse 10 (Lierde)
Semigesloten bakstenen hoeve, deels teruggaand op een 17de-18de eeuwse hoeve met losse bestanddelen, voorheen met Margaretakapel aan vroegere erftoegang ten westen. Herhaaldelijk uitgebreide bakstenen bedrijfsgebouwen.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dorpskom Hemelveerdegem [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/10512 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.