Inventaris
Beschermd monument

Heilige Barbarakapel

Beschermd monument van tot heden

ID
10646
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/10646

Besluiten

Kapel Sint-Barbara met cultuurgoederen
definitieve beschermingsbesluiten: 12-07-2012  ID: 5033

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.
Provincie
Oost-Vlaanderen
Gemeente
Waasmunster
Deelgemeente
Waasmunster
Straat
Neerstraat
Locatie
Neerstraat (Waasmunster)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
7m²
Beschermingsdossiers
4.001/42023/102.1
4.01/42023/141.1
Typologie: betreedbare kapellen (klein erfgoed)
Datering: eerste kwart 19de eeuw

Project beschermingsdatabank 2013-2016 (beschermingen: van tot )

Beschrijving

De Heilige Barbarakapel te Waasmunster is beschermd als monument met inbegrip van de aanwezige cultuurgoederen.



Waarden

H. Barbarakapel is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde: : De H. Barbarakapel, aanvankelijk opgetrokken in 1756 en herbouwd in 1819, is naar architecturaal voorkomen, vormgeving en materiaalgebruik een zeer mooi en uitzonderlijk exemplaar van eenvoudige landelijke religieuze architectuur in neoclassicistische stijl. Het betreft een kapel met achthoekige plattegrond in gecementeerde baksteenbouw met markerende rondboognissen onder tentdak met ijzeren kruis op bol. De toepassing van een achthoekige plattegrond, ontstaan in de 11de eeuw naar analogie van de doopvonten en symbool voor de herboren christelijke mens, is daarenboven volgens de literatuur uitzonderlijk in het Waasland. Het eenvoudige gewitte en gewelfde interieur wordt grotendeels bepaald door de beeldnis boven het tombevormige altaar aan de kapelsluiting onder een stralenkrans met duif. Het behoort samen met een aantal andere interieurelementen waaronder een gepolychromeerd H. Barbara-, Kindje Jezus van Praag- en kruisbeeld tot de historische aankleding van de kapel en wordt in de bescherming mee opgenomen.

historische waarde

in casu cultuurhistorische waarde: : Cultuurhistorisch betekenisvolle kapel omwille van de toewijding van deze devotieplaats aan Barbara van Nicomedië, die vrij zeldzaam is. Niettegenstaande deze heilige in onze gewesten vanaf de 9de eeuw werd vereerd en een sterke verspreiding kende in de 19de en 20ste eeuw, zijn er bijna geen kapellen of kerken ter ere van haar opgericht. De verering van de H. Barbara te Waasmunster gaat volgens de overlevering in oorsprong terug tot de 16de eeuw, de eerst gekende oprichtingsdatum van de kapel is 1756 herbouwd in 1819. De inplanting aan de Neerstraat, een oude verbindingsweg tussen Lokeren en Waasmunster en onderdeel van de Lage Heerweg Gent-Antwerpen nabij het dorpscentrum van Waasmunster, benadrukt de hoge ouderdom van deze cultusplaats. Door haar ligging krijgt de kapel tevens een extra oude volkskundige betekenis van behoeder van de buurtbewoners, passanten en gelovigen en fungeert tevens als (ruimtelijk en ideologisch) herkenningspunt in de omgeving.

volkskundige waarde

Exemplarisch als materiële getuige van een intense volksdevotie die kenmerkend was voor de regio van Waasmunster. Tot op heden fungeert de H. Barbarakapel als bidplaats voor gelovigen. Ook de aanwezigheid van een aantal devotionalia die steeds zeldzamer worden in veel kleine gebedshuizen, getuigt van de betekenis van deze kapel voor de lokale gemeenschap.

Aanduiding van

Is de bescherming van

Heilige Barbarakapel

Neerstraat (Waasmunster)
Heilige Barbarakapel, volgens opschriften aangebracht op de buitenzijde werd de in 1756 gebouwde kapel in 1819 door Antoon Van Hoorick herbouwd. Neoclassicistisch getinte achtzijdige wegkapel afgedekt door tentdakje, bekroond door ijzeren kruis op bol.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Heilige Barbarakapel [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/10646 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.