beschermd monument van tot ( voorlopige bescherming)
Begraafplaats
besluiten tot termijnverlenging: 08-06-2015 ID: 5776
Begraafplaats
voorlopige beschermingsbesluiten: 21-05-2014 ID: 5429
Deze bescherming betreft 86 graftekens op de begraafplaats te Temse.
De 86 opgesomde graftekens op de begraafplaats van Temse waren voorlopig beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
Begraafplaats met een collectie graftekens uit de periode 1819 tot 1975. Ze geven een goed beeld van de vorm-, stijl- en materiaalevolutie in de funeraire kunst in een regionaal centrum. De vormgeving evolueert van de eenvoudige (hoofd)stèle naar grafplaten, portiekstèles, tombes en grafkapellen. De meest gangbare stijlen als neoclassicisme, neogotiek, neoromaans, art deco en de sobere moderne vormgeving van de jaren 1950 en 1960 zijn aanwezig. Zowel de veel voorkomende blauwe Hardsteen in combinatie met witte marmer, als het zeer uitzonderlijke graniet komen voor. De verhouding in het gebruik van de materialen is representatief voor de evolutie die in de grafkunst in Vlaanderen wordt terug gevonden.
in casu architectuurhistorische waarde: Rechthoekige begraafplaats bestaande uit drie delen met een structurerend stratenpatroon van omlopende en kruisende paden, typerend voor de oudste begraafplaatsen. De drie fases zijn met bakstenen muren ommuurd. Smeedijzeren poorten verschaffen toegang. Op de kruisingen van de paden werd een calvarie, en na de tweede wereldoorlog, een oorlogsgedenkteken voor oorlogsslachtoffers opgericht. De evolutie van de begraafplaats in de 20ste eeuw naar een zeer rationele benadering met parallelle rijen van graven is op de binnenperken goed bewaard gebleven.
Begraafplaats opgericht in 1819 als direct gevolg van de Napoleontische wetgeving uit 1804. Regelmatig uitgebreid als gevolg van het constante plaatsgebrek dat door de 'eeuwigdurende vergunning' ontstond. De vormgeving met ommuring en calvarie gaat terug op de eisen voor de inrichting van een begraafplaats zoals in dezelfde wet uit 1804 omschreven.
Door de aanleg van de begraafplaats buiten de dorpsgemeenschap werd tegemoet gekomen aan een verzuchting van de Verlichting waarbij omwille van medische redenen een begraving midden de leefgemeenschap (in de kerk of op het kerkhof) niet langer gepast geacht werd.
De begraafplaats van Temse getuigt door de plaatsing van grootse gedenktekens door de lokale elite, langs hoofdpaden en omlopende paden, van de sociale differentiatie die bestond in de maatschappij van de 19de en begin 20ste eeuw.
De graftekens uit de 20ste eeuw, opgesteld langs parallelle paden op binnengebieden, getuigen van de economische rationele benadering van de begraafplaats in de 20ste eeuw en van de afvlakking van sociale verschillen in de maatschappij. Door het verdwijnen van religieuze symboliek getuigen ze van de secularisering van de maatschappij en door hun versoberde vormgeving van de opkomende uniformiteit en reproduceerbaarheid van het grafteken.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Begraafplaats Temse [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/10731 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.