Beschrijving
Op 28-12-1936 zijn het koor en de toren van de Sint-Medarduskerk te Ursel beschermd als monument. Deze bescherming is op 30-01-2013 uitgebreid tot de volledige kerk met inbegrip van enkele cultuurgoederen.
Waarden
Parochiekerk Sint-Medardus is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
in casu architectuurhistorische waarde: :
Het huidige kerkgebouw is een mooi materieel getuige van de bouwgeschiedenis van de historisch gegroeide parochiekerk van de landelijke gemeente Ursel.
De sporen van een mogelijk Romaanse torenbasis in veldsteen, opklimmend tot de 12de eeuw, de kenmerkende kruisingstoren in vroeg gotische stijl uit het einde van de 14de eeuw, als getuige van het heropgebouwde kerkje in de vorm van een Latijns kruis bleven zichtbaar aanwezig in de huidige hallenkerk. Deze dateert in aanleg voornamelijk uit de 18de eeuw, met zijbeuken van respectievelijk 1760 en 1781. Het grote afdekkend zadeldak van 1839-1840 gaf het gebouw haar huidig voorkomen. De westelijke travee, aangegeven door steunberen, en de neogotische bakstenen westgevel tenslotte dateren van 1865 en zijn een ontwerp van de Gentse architect Karel Bruggeman.
De vervanging in 1872 van de 18de-eeuwse vensters van de zijbeuken door neogotische spitsboogvensters met natuurstenen traceringen getuigt van de 19de-eeuwse tijdsgeest om opnieuw een homogeen gotisch ogend kerkgebouw te realiseren. artistieke waarde
De artistieke waarde van het kerkgebouw ligt vooral in het nog deels 17de- en 18de-eeuwse meubilair met rijkelijk gebeeldhouwde barokke preekstoel van 1667, 18de-eeuwse portiekaltaren, koorlambrisering en -banken en drie biechtstoelen waarvan één gedateerd 1726.
Het 18de-eeuwse orgel van Pieter van Peteghem sr. van 1749 met bijhorende stijlvolle orgelkast getuigt van een grote kunstwaarde. Dit oorspronkelijke balustradeorgel is een zeldzaam voorbeeld van een orgel uit de beginperiode van de stamvader van de internationaal gerenommeerde orgelmakersdynastie. historische waarde
de inplanting van de kerk in het dorpscentrum te midden van een driehoekige dries en de patroonheilige wijzen op een zeer oude, mogelijk Frankische oorsprong van de kerksite.