Beschrijving
De schoorsteenschacht van de voormalige maalbroekmolen en de bijhorende watermolensite met voormalig maalderijgebouw te Massemen, zijn beschermd as monument.
Waarden
Op basis van het systematisch geïnventariseerd bouwkundig patrimonium van de gemeente Wetteren kon het landelijk onroerend erfgoed worden geselecteerd dat binnen de ruimere regio Oost-Vlaanderen een blijvende betekenis bezit als getuige van de cultuurhistorische en architectuurhistorische evolutie. In de ter bescherming voorgelegde monumenten zijn duidelijk aantoonbare kwaliteiten aanwezig van historische, artistieke, industrieel-archeologische en/of sociaal-culturele waarde. Hun waardevol karakter van algemeen belang ligt tevens vervat in hun ouderdom, representativiteit, authenticiteit, zeldzaamheid of gaafheid. Zij vertegenwoordigen diverse landelijke woningtypes uit verschillende bouwperiodes namelijk pastorieën, kastelen en een villa die met hun bijhorende cultuurlandschappelijke omgevingscomponenten een historische entiteit vormen. Een watermolensite werd als vertegenwoordiger van landelijke industriële activiteit aan deze selectie gekoppeld. Dit onroerend erfgoed behield een eigenheid, die typerend is voor landelijk gebied of als landelijk bouwtype.
Schoorsteenschacht van de voormalige Maalbroekmolen en de bijhorende watermolensite met voormalig maalderijgebouw, zijn beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde, industrieel-archeologische waarde
De vrijstaande schoorsteen van 21,5 meter hoogte is van het type ronde bakstenen fabrieksschoorsteen. De schoorsteen kwam in 1894 tot stand binnen een landelijk gelegen oude watermolensite bij de omvorming van de Maalbroekmolen tot een mechanische graanmaalderij . Het betreft een gaaf bewaarde materiële getuige van het industrialisatieproces binnen de agrarische nijverheid, meer specifiek van de graanmaalderij . Gerealiseerd in verzorgd metselwerk, aanzettend op een hoge vierkante basis, conisch versmallend en eindigend met een overkragende rand, is de schoorsteen ook louter constructief interessant. Het resterend molenerf is als watermolensite opklimmend tot de 16de eeuw historisch contextueel onlosmakelijk verbonden met de schoorsteenschacht. Als volume refereren de huidige bijhorende constructies visueel aan de vroegere bedrijfsgebouwen waarmee de schoorsteen een functionele samenhang bezat. Het voormalig maalderijgebouw van 1874 met herkenbaar corpus van de vroegere watermolen illustreert constructief en aan de hand van afleesbare bouwsporen de evolutie van een pre-industrieel watermolenhuis naar een 19de-eeuws landelijk industriegebouw. Staand naast de Molenbeek fungeert de schoorsteenschacht met haar bijzonder silhouet als een opvallend baken in het landschap én, in relatie met de watermolensite, als symbool voor een verdwenen ambachtelijke en industriële activiteit.