Beschermd monument

Duitse bunkers 'Stützpunkt Mauritz'

Beschermd monument van tot heden

ID
113351
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/113351

Besluiten

Duitse bunkers Stützpunkt Mauritz
definitieve beschermingsbesluiten: 25-04-2018  ID: 14669

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft de twee Duitse bunkers 'Stützpunkt Mauritz' met inbegrip van een zone er rond.



Waarden

De Duitse bunkers 'Stützpunkt Mauritz' (Hollandstellung) zijn beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

culturele waarde

Als materiële getuige van de Grooten Oorlog, die Vlaanderen jarenlang in zijn greep had en het leven van ontelbaar veel mensen ingrijpend tekende of volledig verwoestte. De Eerste Wereldoorlog was een internationale gebeurtenis bij uitstek, waarbij het gros van Vlaanderen door een vijandelijke mogendheid werd bezet. De herinnering aan de Eerste Wereldoorlog kent nog steeds een breed maatschappelijk en internationaal draagvlak.

technische waarde

Als betonnen constructies, die specifiek voor militaire doeleinden werden opgetrokken. Deze betonnen constructies met hun bouwtechnische kenmerken van zowel bovengrondse als ondergrondse aard, getuigen van het belang en de evolutie van de betonbouw in de stellingenoorlog, die de Eerste Wereldoorlog geworden was. Nooit eerder werden zo massaal betonnen verdedigingsconstructies opgetrokken als tijdens de Eerste Wereldoorlog. Daar waar er in de eerste oorlogsjaren werd geïmproviseerd en geëxperimenteerd met allerlei typologieën en toegepaste technieken in de betonbouw, evolueerde men geleidelijk naar zo sterk en efficiënt mogelijk uitgedokterde standaardontwerpen, die in sommige gevallen voor meerdere doelen konden gebruikt worden. Tijdens het interbellum en de Tweede Wereldoorlog zou dit leiden tot de massale uitbouw van heuse bunkerstellingen, met bunkers die tot in het kleinste detail waren gestandaardiseerd.

architecturale waarde

Als zijnde betonnen constructies met een uiteenlopend ontwerp, gebaseerd op standaardontwerpen die door het Marinekorps Flandern meermaals werden toegepast. Door het gebruik van standaardontwerpen hoopte men de bunkers sneller en efficiënter op te trekken. De typologie van de mitrailleurspost met open gevechtsstellingen komt het vaakst terug in de Hollandstellung tussen de kust en het Leopoldkanaal in Maldegem. Zeldzaam is het feit dat de houten binnendeuren in de bunker bewaard zijn met bijhorend hang- en sluitwerk, wat de authenticiteit verhoogt. De artillerie-observatiepost, eveneens gebaseerd op een standaardtype, bevat nog authentieke ijzeren elementen, die onder meer verwijzen naar de waarnemingsapparatuur die er gehanteerd diende te worden.

historische waarde

Als zijnde betonnen constructies die tijdens de Eerste Wereldoorlog werden opgetrokken als onderdeel van de Hollandstellung. De bunkers behoorden meer bepaald tot een steunpunt, Stützpunkt Mauritz genaamd, de ensemblewaarde is bijgevolg hoog. De bunkersite is vooral waardevol omwille van de manier waarop de site tijdens de oorlog werd gecamoufleerd. Een foto van het Matrosen-Artillerie-Regiment toont aan hoe er op de bunker een rieten dak werd geplaatst, met inbegrip van schoorstenen en hoe de muren beschilderd werden met valse ramen en deuren. Ook boven de open mitrailleuropstellingen werden rieten daken geplaatst op houten palen. De observatiepost lijkt op de foto niet gecamoufleerd, maar vermoedelijk diende dit nog te gebeuren. De constellatie van verdedigingswerken, zoals te zien op de historische foto, is vandaag de dag nog steeds gaaf bewaard, waardoor de historische contextwaarde heel hoog is. De verregaande camouflagemaatregelen tonen het belang aan dat het Duitse leger hechtte aan camouflage. Op die manier hoopte men dat de verdedigingswerken voor de vijand onzichtbaar bleven vanuit de lucht of vanaf Nederlands grondgebied. De foto toont ook aan hoe de draad hindernissen rond het steunpunt bevestigd waren aan houten paaltjes. Dankzij deze foto kan aan de hand van de bewaarde site aangetoond worden hoe een Duits steunpunt van de Hollandstellung tijdens de oorlog gecamoufleerd en ingericht kon zijn, met bijkomende draadhindernissen. De beschadigingen aan de zuidelijke toegang zijn het gevolg van artilleriebeschietingen tijdens de Tweede Wereldoorlog, en zijn dus ook historisch waardevol.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Duitse bunkers 'Stützpunkt Mauritz'

Langeweg (Maldegem)
Duitse bunkers uit de Eerste Wereldoorlog ten noorden van Leeskensbruggen, opgetrokken als onderdeel van de 'Hollandstellung', meer bepaald in de sector van de Duitse marine. De bunkers maakten deel uit van het 'Stützpunkt Mauritz'.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.