Beschrijving
Deze bescherming als varend erfgoed betreft de Stadsgraanzuiger 19.
Waarden
De Stadsgraanzuiger 19 is beschermd als varend erfgoed omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
De Stadsgraanzuiger 19 getuigt van enkele ingrijpende ontwikkelingen op het einde van de negentiende eeuw en aan het begin van de twintigste eeuw. De enorme toename van de aanvoer van graan vanuit onder andere de Verenigde Staten en Oost-Europa vanaf 1870 en de nieuwe generatie van vrachtschepen zorgde voor een probleem bij de overslag van het graan. De overslag van zeeschepen op binnenschepen in de haven van Antwerpen vorderde te traag en was arbeidsintensief. Daarom werd er uitgekeken naar technologische mogelijkheden om de overslag te versnellen. Vanaf het einde van de negentiende eeuw leverden graanzuigers op drijvende pontons als technologische vernieuwing een oplossing voor de overslag van lichte en korrelige bulkgoederen zoals graan. Aldus is de Stadsgraanzuiger 19 een levende getuige van de sterke groei van de graaninvoer in de haven van Antwerpen. Bovendien getuigt de Stadsgraanzuiger 19 van de voortdurende zoektocht van de Antwerpse haven naar nieuwe technologie. Het stadshavenbedrijf van Antwerpen investeerde net als de haven van Rotterdam in dergelijke technologie. Het eerste voorstel in 1883 om graanzuigers in te zetten in de haven van Antwerpen zorgde voor een oproer van de havenarbeiders op de Grote Markt. Tussen 1910 en 1933 kocht de stad Antwerpen in totaal 24 graanzuigers aan. De Stadsgraanzuiger 19 werd in 1927 door de haven in gebruik genomen en bleef tot vooraan de jaren 1980 in dienst als een van de laatste graanzuigers van het Antwerpse havenbedrijf.
industrieel-archeologische waarde
De manier waarop de Stadsgraanzuiger 19 werd ingezet en het hele procedé is afleesbaar in al zijn elementen: het ponton, de toren en de installaties voor het verhalen van het ponton en de installatie voor het opzuigen, het wegen en overslaan van het graan. Het is de enige nog bestaande historische en werkende graanzuiger in de havens van Antwerpen en Rotterdam en mogelijk zelfs in Europa. Aldus is het een buitengewoon en uniek stuk.
technische waarde
De Stadsgraanzuiger 19 is een voorbeeld van de technologische vooruitgang mogelijk gemaakt door de introductie van de stoom. De stoomketel produceert stoom die een compound stoommachine in beweging zet. De stoommachine drijft twee enorme vacuumpompen aan die door onderdruk een luchtstroom creeren waarmee graan door middel van zuigleidingen uit het ruim van zeeschepen wordt gezogen. Het is belangrijk als een zeldzame werkende stoommachine.