Beschrijving
Deze bescherming betreft de herenwoning Delacre met tuin.
Waarden
De herenwoning Delacre met tuin is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
De herenwoning Delacre uit 1893 bekleedt een bijzondere positie in het sociaal-economisch en cultureel verleden van de stad Vilvoorde. De woning werd in 1893 gebouwd in opdracht van Pierre Delacre (1860-1932), die sinds 1883 mee aan het hoofd stond van de Vilvoordse vesting van de chocolade- en koekjesfabrikant Delacre. De herenwoning vormde tot 1921 de officiële verblijfplaats van de familie Delacre in Vilvoorde. Het bedrijf Delacre werd in 1870 opgericht door Charles Delacre (1826-1907) en kende naast de fabriek in Vilvoorde verschillende verkooppunten in Brussel. Als zakelijk leider was zijn zoon Pierre Delacre mede verantwoordelijk voor de uitbouw van het familiebedrijf van een kleinschalige onderneming tot de succesvolle, internationale speler die het bedrijf Delacre in de 20ste eeuw zou uitmaken. De snelle opmars van het bedrijf maakte van Delacre een sterk merk dat zich ondertussen vastzette in het collectieve geheugen in Vlaanderen. Naast haar industriële bedrijvigheid ondersteunde de familie Delacre het cultureel leven in Vilvoorde en toonde het gezinshoofd zich politiek actief voor de Liberale Partij. De woning in de Van Helmontstraat was decennialang een cultureel trefpunt als artistiek en literair salon van het gezin Delacre. De woning is tevens het ouderlijk huis van Jules Delacre (1883-1950), die als poëet, literair vernieuwer en oprichter van het Théâtre du Marais (1922) een belangrijke positie bekleedt in het literair veld in het interbellum. De ruime stadswoning is op heden het enig bewaard bouwkundig relict in Vlaanderen dat de rijke geschiedenis van het internationaal gereputeerd familiebedrijf Delacre in herinnering brengt. De fabriekspanden en opbrengstwoningen in de Mimastraat achter het station werden na de sluiting van het bedrijf in 1994 afgebroken. De woning vormt als dusdanig een laatste getuige van één van de meest iconische familiebedrijven van rond de eeuwwisseling in Vlaanderen.
architecturale waarde
De herenwoning Delacre is een representatieve, laat-19de-eeuwse stadswoning in neo-Vlaamserenaissance-stijl. De woning werd in 1893 gebouwd, vermoedelijk naar ontwerp van stadsarchitect Jean Hauwaert (1863-1912). Deze was in zijn hoedanigheid als stadsbouwmeester van Vilvoorde onder meer verantwoordelijk voor de bouw van de overdekte markthal op de Grote Markt (1903) en de Portaelsfontein (1897) in Vilvoorde. Ook leverde hij het stedenbouwkundig ontwerp voor de aanleg van de industriezone aan het kanaal (1902). Naast zijn verantwoordelijkheden als stadsbouwmeester legde hij zich toe op particuliere opdrachten inzake woningbouw, hoofdzakelijk in Brussel. De herenwoning Delacre zou het eerste gekende woningontwerp van zijn hand zijn in Vilvoorde. De woning werd uitgevoerd in een gestileerde neo-Vlaamserenaissance-stijl met een sober en ingetogen decoratief programma. De neo-Vlaamserenaissance-vormgeving beperkt zich tot het gevelontwerp (topgevel), het materiaalgebruik (baksteen en hardsteen in speklaagverband) en een beperkt aantal gevelornamenten (onder andere deuromlijsting, geveltopbekroning en erker). Daarmee sluit het woningontwerp aan bij de algemene stijlevolutie die de neo-Vlaamserenaissance na 1890 onderging. De herenwoning Delacre behoort tot de meest representatieve laat-19de-eeuwse voorbeelden van dergelijke woningen in Brussel en de Vlaamse Rand. Het vier traveeën tellend breedhuis kent een verzorgd ontwerp en traditioneel grondplan afgeleid van de 19de-eeuwse enkelhuisindeling.