Beschermd monument

Wederopbouwhoeve

Beschermd monument van tot heden

ID
113421
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/113421

Besluiten

Wederopbouwhoeve
definitieve beschermingsbesluiten: 19-10-2018  ID: 14718

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft de wederopbouwhoeve.



Waarden

De wederopbouwkhoeve is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

architecturale waarde

De hoeve aan de Kruisstraat 90 in Grimbergen is een uitzonderlijk gaaf bewaard voorbeeld van wederopbouw met tussenkomst van de Zwitserse hulporganisatie Oeuvre Suisse en Belgique (OSB) en heeft bovendien een hoge contextwaarde door de aanwezigheid in de directe omgeving van verschillende andere wederopbouwhoeves, ook gerealiseerd met tussenkomst van het OSB of de Duitse bezetter. Van 1916 tot 1920 zette het daartoe opgerichte OSB zich in om de wederopbouw in België van de grond te krijgen met financiële hulp aan personen van wie de woning volledig of gedeeltelijk was vernield. De Zwitserse architect Eugen Probst, die de stichter was van het OSB en er de feitelijke leiding over had, toonde tijdens de oorlog duidelijk sympathie voor de Duitse bezetter. Omgekeerd werd het OSB positief onthaald door de Duitsers. Dat er een link was tussen de Zwitserse en Duitse wederopbouw wordt ook gesuggereerd door de locatie van de door hen heropgebouwde panden (vaak letterlijk op een steenworp van elkaar) en door de gelijkaardige architecturale visie (vooral neotraditioneel en regionalistisch met topgevels en - in rurale context - een bakstenen parement met decoratieve accenten in witsteen). Toch werd het OSB in België niet gepercipieerd als collaboratie en bleef de organisatie ook na de geallieerde overwinning actief. Een mogelijke reden voor deze welwillende houding van de Belgen ten aanzien van het OSB is dat deze organisatie - in vergelijking met de Duitse bezetter - meer geld per huis besteedde, waardoor grotere, meer kwalitatieve en decoratieve huizen werden gerealiseerd. Bovendien werden de door het OSB gesubsidieerde ontwerpen steeds gemaakt door Belgische architecten waardoor deze initiatieven toch eerder als Belgisch werden gepercipieerd. Architect Alfred Minner, die ook de hoeve aan de Kruisstraat 90 in Humbeek ontwierp, trad op als vertegenwoordiger van het OSB in België. Hij werd voor zijn inspanningen tijdens de wederopbouw bekroond met een Medaille de la restauration nationale 1914-1918.

historische waarde

De wederopbouwhoeve aan de Kruisstraat 90 in Grimbergen heeft historische waarde als representatieve getuige van de vernielingen die in Vlaanderen aangericht werden tijdens de Eerste Wereldoorlog, niet zozeer als gevolg van gevechten maar wel als een vorm van represaille en intimidatie die paste in het concept van totale oorlog waarbij ook burgerdoelwitten beschouwd werden als een legitiem doelwit. Ook in de directe omgeving getuigen verschillende gebouwen hiervan, wat bijdraagt tot de contextwaarde van deze hoeve. Tegelijkertijd herinnert de hoeve (en met name de gevelsteen met opschrift "O.S.B.") aan de brede internationale respons die volgde op de massale oorlogsvernielingen in 'Poor Little Belgium', in dit geval van de Zwitserse hulporganisatie Oeuvre Suisse en Belgique.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Wederopbouwhoeve

Kruisstraat 90 (Grimbergen)
Gaaf bewaarde hoeve in neotraditionele stijl met regionalistische inslag van 1918 naar ontwerp van Alfred Minner, heropgebouwd na vernieling tijdens de Eerste Wereldoorlog met behulp van het Zwitserse hulpcomité Oeuvre Suisse en Belgique.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.