Beschrijving
Deze bescherming betreft de etagelinde met de voormalige afspanning Sint-Sebastiaan.
Waarden
De etagelinde met de voormalige afspanning Sint-Sebastiaan is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
wetenschappelijke waarde
De etagelinde is een veteraanboom, die zich omwille van zijn leeftijd in een langzame aftakelingsfase bevindt. De veteraanboom wordt gekenmerkt door een grote stamomtrek, door de aanwezigheid van holtes in de stam of in de takken, of door dood hout in de kruin en door spleten of loslatende delen in de schors. Dit maakt hem tot een uniek habitat voor een aantal zeldzame soorten. Monitoring van deze boom kan de levensverwachting van dergelijke zeldzame bomen vergroten.
Door zijn omvang en vermoedelijk hoge leeftijd bezit deze boom een uitgesproken genetische waarde als vertegenwoordiger van een bijzondere variëteit.
historische waarde
Door de bijzondere en omstandige zorg die aan etagebomen werd besteed, vertegenwoordigen etagebomen een oud en historisch relevant bomenpatrimonium. De specifieke snoeivorm kan teruggaan op historische tradities.
De etageboom vormt een historisch geheel met de voormalige afspanning Sint-Sebastiaan. De etageboom had mogelijk een functie als schermbeplanting met een breed schaduwveld dat dienst deed als zonnescherm.
De afspanning Sint-Sebastiaan dateert uit 1604 en is gelegen bij een historisch kruispunt van verschillende wegen tussen Herentals, Geel, Olen en enkele gehuchten.
Het gebouw is nog duidelijk herkenbaar als een landelijke herberg, is onlosmakelijk verbonden met en versterkt de erfgoedwaarde van de etageboom.
De herberg, later met stokerij en brouwerij, wordt vanaf de 17de eeuw in tal van historische bronnen vermeld en op kaarten afgebeeld. De site nam een belangrijke plaats in de geschiedenis van Olen in. Mogelijk inspireerden de historische gebeurtenissen op deze locatie zelfs Hendrik Conscience voor de historische roman ‘Baes Gansendonck’ van 1850. In de 20ste eeuw diende de herberg als decor voor striptekenaar Willy Vandersteen.
technische waarde
De etageboom heeft een uitgesproken technische waarde omwille van een bijzondere snoeitechniek waarbij alle gesteltakken in meerdere horizontale vlakken worden geleid. In principe worden de loten, die zich ontwikkelen op de gesteltakken, jaarlijks teruggezet.
Door de snoeitechniek werd een brede kroon opgebouwd waarbij bedreigende of nadelige weersinvloeden (wind, regen, hagel, zon, bliksem,…) rechtstreeks werden afgeschermd. Een ruim schaduwveld zou functioneel geweest kunnen zijn als zonnescherm, hier bijvoorbeeld om last- of rijdieren bij de afspanning tijdelijk onder de etageboom te stallen.
esthetische waarde
De etageboom heeft een esthetische waarde omwille van de bijzondere en representatieve groeivorm als gevolg van een kunstmatige, haast kunstzinnige snoeitechniek. De oude boom bezit een eerbiedwaardig voorkomen door de aanwezigheid van een dikke, knoestige stam en gesteltakken, in de vorm van een kandelaar. Omwille van zijn omvang en groeivorm als etageboom is de boom voor de herberg een beeldbepalend object.