Beschermd monument

Oorlogsmonument voor 4de legerdivisie

Beschermd monument van tot heden

ID
11347
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/11347

Besluiten

Oorlogsmonumenten
definitieve beschermingsbesluiten: 05-03-2010  ID: 4683

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Het oorlogsmonument voor de 4de legerdivisie te Wulpen (Koksijde) is beschermd. De bescherming omvat het natuurstenen monument en het perceel waarop het zich bevindt, met inbegrip van de radiaal geplaatste zerken, terreinaanleg en beplantingen.



Waarden

Het gedenkteken voor de 4de legerdivisie is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

artistieke waarde, historische waarde

historische, in casu architectuurhistorische en artistieke waarde:
Als zijnde een gedenkteken dat opgebouwd werd met onder meer brokstukken uit de ruïnes van Nieuwpoort en leper, wat de symbolische waarde van deze site ongetwijfeld versterkt. Voor de realisatie van dit gedenkteken werd een beroep gedaan op vakmannen uit de eigen divisie met ontwerper G. Hendrickx uit Brussel en beeldhouwer L. Jacquemolte uit Huy.
Als zijnde een oorlogsgedenkteken met de afbeelding van een uiterst ingewikkelde oorlogstrofee. Een oorlogstrofee wordt af en toe gebruikt op een oorlogsgedenkteken als symbool voor de overwinning. De trofee op het gedenkteken van Wulpen kent een zeer gevarieerde samenstelling, bestaande uit een barokke compositie met militaire voorwerpen die de overwinning uitdrukken: tegen een eik, symbool van eer en glorie, hangen een harnas, verscheidene vaandels, (Belgische) helmen, gordels, geweren, sabels, een pik en een schop, touwen, enz., alles in een zeer dynamische compositie samengebracht.

historische waarde, sociaal-culturele waarde

Als zijnde een militair gedenkteken ter herinnering aan een Belgische divisie tijdens de Eerste Wereldoorlog. Behalve deze grootse gedenksite in Wulpen is er nog een vrij kleine gedenksteen voor de 3de legerafdeling in Merkem. Opmerkelijk is dat dit militaire gedenkteken al tijdens de oorlog werd geconcipieerd: de bevelhebber van deze legerdivisie, luitenant-generaal Michel, vatte reeds tijdens de oorlog het plan op om een gedenkteken voor zijn eigen divisie op te richten in Wulpen, de plaats waar zijn divisie tijdens een belangrijke periode van de oorlog verbleef. Nog tijdens de oorlog werd een ontwerp voor de gedenkmuur uitgetekend en werden materialen voor de bouw ervan in Wulpen verzameld.
Bovendien is het uitzonderlijk voor een militair gedenkteken dat er zowel een duidelijk vaderlandslievend gedicht (Emile Verhaeren) als een gedicht met uitgesproken Vlaamsgezinde teksten (Albrecht Rodenbach) aanwezig is. De keuze voor deze lofzang aan Vlaanderen is des te frappanter, gezien de 4de legerafdeling voornamelijk uit Franstalige militairen bestond. Behalve individuele gedenktekens voor Vlaamse helden is de gedenksite van Wulpen vermoedelijk het enige militaire gedenkteken met een specifieke Vlaamse boodschap.

sociaal-culturele waarde

Als zijnde de materialisatie van het herdenken van een collectief trauma.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Gedenkteken voor de 4de legerdivisie

Veurnekeiweg (Koksijde)
In een speciaal daartoe aangelegd park, omgeven door een lage aarden omwalling bezet met bomen, staat een complex van gedenktekens bestaande uit een monumentale gedenksteen voor de 4de legerafdeling op de achtergrond en gedenkstenen voor de onderscheiden linieregimenten aan de zijkanten. In het midden van het park bevindt zich de zuil voor baron du Faing d'Aigremont. Helemaal vooraan in het park ligt een rotsblok met daarop twee gedichten. Dit militair gedenkteken wil herinneren aan de Belgische 4de Legerdivisie en haar rol tijdens de Eerste Wereldoorlog.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Oorlogsmonument voor 4de legerdivisie [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/11347 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.