Deze bunker heeft een culturele waarde als materiële getuige van de ‘Grooten Oorlog’, die Vlaanderen jarenlang in zijn greep hield en het leven van ontelbaar veel mensen ingrijpend tekende of volledig verwoestte. De Eerste Wereldoorlog was een internationale gebeurtenis bij uitstek, waarbij het gros van Vlaanderen door een vijandelijke mogendheid werd bezet. De herinnering aan de Eerste Wereldoorlog kent nog steeds een breed maatschappelijk en internationaal draagvlak.

De opbouw van dit type verdedigingsconstructie is merkwaardig: volgens het bouwplan werd dit type bunker namelijk opgevat als een schuilplaats van 2,5 op 2,5 meter, waaromheen verschillende lagen werden aangelegd uit verschillende materies, waaronder een laag aangestampte aarde of zand, een laag ongewapend beton, die aan de buitenzijde met kasseien werd bezet en een laag niet aangestampte aarde. Deze lagen werden aan de hand van houten en stalen balken en liggers vastgehouden en versterkt. De grote opening aan de achterzijde werd grotendeels dichtgemaakt met verticaal tegen elkaar geplaatste houten balken. Deze Belgische constructies zijn vandaag vooral herkenbaar aan de laag kasseien en de grote overspanning van de binnenruimte. De kleine schuilplaats binnenin, die met hout en zand of aarde werd omgeven, is zoals bij alle andere gekende exemplaren afwezig.

Deze opvallende bouwwijze staat in groot contrast met de nabijgelegen Duitse bunkers van de ‘Nordabschnitt’, die in 1917 opgetrokken waren uit gewapend beton. In 1914 ging het Belgisch leger er blijkbaar van uit dat de lagen met aarde of zand de impact van voltreffers zou breken. Andere zwakke elementen zijn onder meer de afwezigheid van een fundament en de grote achterzijde, die enkel met houten balken werd gedicht.

Deze bunker werd in opdracht van het Belgisch leger opgetrokken in september 1914, een maand na de Duitse inval in België. Het was de bedoeling dat de Antwerpse firma Bolsée tweehonderd bunkers van dit type zou optrekken in de ‘Vesting Antwerpen’. De firma zag zich echter verplicht de bouwwerkzaamheden stop te zetten door de Duitse belegering van Antwerpen vanaf eind september 1914. Deze bunker werd dus opgetrokken onder dreigende oorlogsomstandigheden.

Deze bunker werd gebouwd in het interval tussen Fort Ertbrand en Fort Brasschaat. Net zoals elders in de ‘Vesting Antwerpen’ werden er ook hier tijdens de eerste oorlogsmaanden koortsachtig veldversterkingen aangelegd, waaronder draadhindernissen en ‘tranchées de tir’, gevechtsloopgraven die onder meer werden voorzien van mitrailleurstellingen. Deze veldversterkingen dienden aangevuld te worden met permanente schuilplaatsen voor een sectie mitrailleurs. Deze ‘abris pour mitrailleuses’ werden ingeplant ter hoogte van de flanken van deze loopgraven of tussen de loopgraven in. De bunker die hier ter bescherming wordt voorgesteld, werd ingeplant tussen de Belgische tranchées 4 en 5.

Het historisch belang van deze bunker is hoog, aangezien dit, voor zover gekend, het oudste type bunker in België betreft. Veldversterkingen en bunkers uit de eerste oorlogsmaanden zijn zeldzaam geworden: vandaag zijn er in de vesting Antwerpen slechts een beperkt aantal bunkers van dit type gekend. Deze goed geconserveerde bunker langs de Heidestraat-Noord kan als een representatief exemplaar beschouwd worden.

De Belgische bunker werd door de Duitse bezetter geïntegreerd in de meest vooruitgeschoven loopgraaf van de ‘Nordabschnitt’, een bunkerlinie die ze aanlegden langs het tracé van het voormalige Belgische verdedigingsstelsel. Mogelijk brachten zij hierbij ter camouflage reliëf aan op het beton boven de toegang, zoals ze ook bij hun eigen bunkers deden. Tijdens het interbellum sloot het Belgisch leger met de eigenaar een overeenkomst inzake het behoud van deze bunker, want mogelijk had deze bunker nog een militaire waarde. De dichtgemetselde toegangszijde verwijst naar de Tweede Wereldoorlog toen de bunker op bevel van de Duitse bezetter diende dichtgemetseld te worden.