Beschermd monument

Etagelinde met herberg Sint-Sebastiaan

Beschermd monument van tot heden

ID
113556
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/113556

Besluiten

Etagelinde met voormalige afspanning Sint-Sebastiaan
definitieve beschermingsbesluiten: 22-05-2019  ID: 14840

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft de etagelinde met de voormalige afspanning Sint-Sebastiaan.



Waarden

De etagelinde met de voormalige afspanning Sint-Sebastiaan is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

technische waarde

De etageboom is een zeldzaam voorbeeld van een dergelijk type boom op een erf en bij een kruispunt van verschillende wegen. Het landschapselement heeft een uitgesproken technische waarde omwille van een bijzondere snoeitechniek waarbij alle gesteltakken in meerdere horizontale vlakken worden geleid. In principe worden de loten, die zich ontwikkelen op de gesteltakken, jaarlijks teruggezet.

Door de snoeitechniek werd een brede kroon opgebouwd waarbij bedreigende of nadelige weersinvloeden (wind, regen, hagel, zon, bliksem,...) rechtstreeks werden afgeschermd. Een ruim schaduwveld zou functioneel geweest kunnen zijn als zonnescherm, hier bijvoorbeeld om last- of rijdieren bij de afspanning tijdelijk onder de etageboom te stallen.

historische waarde

Door de bijzondere en omstandige zorg die aan etagebomen werd besteed, vertegenwoordigen etagebomen een oud en historisch relevant bomenpatrimonium. De specifieke snoeivorm kan teruggaan op historische tradities.

De etageboom vormt een historisch geheel met de voormalige afspanning Sint-Sebastiaan. De etageboom had mogelijk een functie als schermbeplanting met een breed schaduwveld dat dienst deed als zonnescherm.

De afspanning Sint-Sebastiaan dateert uit 1604 en is gelegen bij een historisch kruispunt van verschillende wegen tussen Herentals, Geel, Olen en enkele gehuchten.

Het gebouw is nog duidelijk herkenbaar als een landelijke herberg, is onlosmakelijk verbonden met en versterkt de erfgoedwaarde van de etageboom.

De herberg, later met stokerij en brouwerij, wordt vanaf de zeventiende eeuw in tal van historische bronnen vermeld en op kaarten afgebeeld. De site nam een belangrijke plaats in de geschiedenis van Olen in. Mogelijk inspireerden de historische gebeurtenissen op deze locatie zelfs Hendrik Conscience voor de historische roman ‘Baes Gansendonck’ van 1850. In de twintigste eeuw diende de herberg als decor voor striptekenaar Willy Vandersteen.

wetenschappelijke waarde

De etagelinde is een veteraanboom, die zich omwille van zijn leeftijd in een langzame aftakelingsfase bevindt. De veteraanboom wordt gekenmerkt door een grote stamomtrek, door de aanwezigheid van holtes in de stam of in de takken, of door dood hout in de kruin en door spleten of loslatende delen in de schors. Dit maakt hem tot een uniek habitat voor een aantal zeldzame soorten. Monitoring van deze boom kan de levensverwachting van dit herkenbaar exemplaar vergroten.

Door zijn omvang en vermoedelijk hoge leeftijd bezit deze boom een uitgesproken genetische waarde als vertegenwoordiger van een bijzondere variëteit.

esthetische waarde

De etageboom heeft een esthetische waarde omwille van de bijzondere en representatieve groeivorm als gevolg van een kunstmatige, haast kunstzinnige snoeitechniek. De oude boom bezit een eerbiedwaardig voorkomen door de aanwezigheid van een dikke, knoestige stam en gesteltakken, in de vorm van een kandelaar. Omwille van zijn omvang en groeivorm als etageboom is de boom voor de herberg een beeldbepalend object.

ruimtelijk-structurerende waarde

De etageboom, aangeplant voor de voormalige afspanning, bezit een ruimtelijk-structurerende waarde. De boomkruin is beeldbepalend op het erf van de voormalige afspanning. Ook de ligging van de afspanning en de etageboom aan een historisch kruispunt van verschillende wegen draagt bij tot de ruimtelijk-structurerende waarde.

volkskundige waarde

De etageboom is aangeplant als ontmoetingsplaats bij een herberg aan een kruispunt, een plaats waar dorpelingen en reizigers traditioneel samenkwamen om te vieren, te feesten, te dansen maar ook om te verpozen, te praten en beschutting te vinden voor de zon. Een afbeelding van de etagelinde wordt gebruikt als embleem van de lokale heemkring De Linde. Om deze redenen heeft de etageboom een volkskundige waarde.


Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Afspanning Sint-Sebastiaan

Sint-Sebastiaanstraat 1 (Olen)
Verankerde baksteenbouw met vernieuwd parement van zes traveeën en één bouwlaag onder zadeldak, lindeboom vóór het huis.


Etagelinde bij herberg Sint-Sebastiaan

Sint-Sebastiaanstraat 1 (Olen)
Etagelinde bij herberg Sint-Sebastiaan. De boom gaf vermoedelijk schaduw aan de afgespannen paarden die hier vroeger stonden.

Andere relaties

Heeft als voorganger

Etagelinde met herberg Sint-Sebastiaan

Sint-Sebastiaanstraat 1 (Olen)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Etagelinde met herberg Sint-Sebastiaan [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/113556 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.