Dorpskom Roborst met kasteeldomein
Beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek van 19-11-1996 tot heden
ID: 11388
URI: https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/11388
Locatie
| Provincie | Oost-Vlaanderen |
|---|---|
| Gemeente | Zwalm |
| Deelgemeente | Roborst |
| Straat | Borstekouterstraat, Fonteinstraat, Machelgemstraat, Huttegemstraat |
| Locatie | Borstekouterstraat, Fonteinstraat, Huttegemstraat, Machelgemstraat (Zwalm) |
Administratieve gegevens
| Andere nummers |
|
|---|
Is de (gedeeltelijke) bescherming van
Dorpskom Roborst met kasteeldomein
Borstekouterstraat, Fonteinstraat, Huttegemstraat, Machelgemstraat (Zwalm)
Het dorpsgezicht omvat de dorpskom die wordt doorsneden door de kasseiweg Borstekouterstraat, met parochiekerk, dorpswoningen en verspreide hoeven en het kasteeldomein met ommuring en aanhorigheden.
Is de omvattende bescherming van
Boerentopiary van twee geschoren buxussen
Machelgemstraat 1 (Zwalm)
Het boerentuintje ten noordwesten van de woning is op klassieke wijze ingedeeld met een gaanpad dat begint aan de deur en met een siergedeelte aansluitend aan de woning en verder verwijderd het nutsgedeelte dat werd gebruikt als moestuin. In het siergedeelte werden snijbloemen gekweekt en werden wintergroene struiken zoals buxus in kunstmatige vormen gesnoeid. Door het snoeien en scheren van de struiken bekwam men soms zéér complexe vormen. Hier bestaat de topiary uit een cilindervormige basis met erboven één of twee cilindervormige etages met in de top een diervormig figuur. De vormen zijn door de jaren heen vervaagd, maar met een beetje verbeelding zie je meestal zoiets als een kleinvee-achtig dier, zoals een kip of een haan.
Café In de lantaarn
Borstekouterstraat 66, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Dorpswoning van anderhalve bouwlaag onder zadeldak met deur in de rechter afgeschuinde hoektravee, uit begin 20ste eeuw.
Dienstgebouw Kasteel van Roborst
Borstekouterstraat 60, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Breedhuis van zes traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, uit het laatste kwart van de 19de eeuw met 18de-eeuwse kern, links geflankeerd door het koetshuis van het kasteel.
Dienstgebouw Kasteel van Roborst
Borstekouterstraat 56, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Oorspronkelijk éénlaags huis, vervangen door huidig gebouw circa 1907, later beraapt en voorzien van huidige gevelordonnantie, bewaarde 18de-eeuwse kern.
Gesloten hoeve
Borstekouterstraat 57, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Hoeve met woonhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gedateerd 1884, stallen en houten schuur onder afgewolfd dak uit de tweede helft van de 19de eeuw.
Goed Ten Daele
Machelgemstraat 1, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Semi-gesloten hoeve, in kern uit de 16de eeuw doch grotendeels uit eind 18de eeuw, boerenwoning van zes traveeën onder zadeldak met klokkenstoel, gedateerd 1793, stallen en dwarsschuur gegroepeerd rondom binnenplaats.
Herenhuis
Machelgemstraat 6, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Herenhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder afgewolfd zadeldak, aangebouwde veranda tegen zijgevel en vrijstaande ronde toren onder kegeldak, uit het vierde kwart van de 19de eeuw.
Hoeve
Borstekouterstraat 53, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Hoeve met boerenwoning van zes traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, uit het derde kwart van de 19de eeuw, dienstgebouwen in L-vormige opstelling aansluitend bij het woonhuis.
Hoeve
Borstekouterstraat 54, Machelgemstraat 2/2, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Hoeve waarvan woonhuis met oude kern, na brand heropgebouwd in het tweede kwart van de 20ste eeuw, aansluitende bedrijfsgebouwen aangepast naar woonfunctie.
Kapel van Onze-Lieve-Vrouw van Salette
Borstekouterstraat zonder nummer, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Oude kapel van 1866 gesloopt en in 1952 vervangen door een nieuwe bakstenen kapel onder zadeldak.
Kasseiweg Borstekouterstraat
Borstekouterstraat zonder nummer, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Het gekasseide deel van de Borstekouterstraat is gelegen in het centrum van de dorpskom van Roborst.
Kasteeldomein van Roborst
Borstekouterstraat 58, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Op een lichte verhevenheid ingeplant kasteel gelegen in een park met vijvers, torenruïne, koetshuis en dienstwoning, toegankelijk via een imponerende ingang; ten zuidoosten een restant van een omwalde castrale motte uit de Middeleeuwen.
Lindeprieel als zomerhuis
Machelgemstraat 1 (Zwalm)
In de tuin ten noordwesten van de woning staat op het erf een lindeprieel. De tuin is op klassieke wijze opgedeeld met een centraal gaanpad dat begint bij de deur en loopt onder het prieel door. Door de bewoners wordt dit prieel het zomerhuis genoemd, de plaats waar men in de zomer onder het loof van de lindes lommerrijk kon verpozen.
Parochiekerk Sint-Denijs
Borstekouterstraat 59, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Georiënteerde kerk opgetrokken uit bak- en zandsteen, westelijke toren met vierkante onderbouw uit de 16de eeuw op basis uit de 13de eeuw en achtkantige bovenbouw met klokvormige bekroning van 1648, omgeven door ovaal kerkhof met bakstenen muur.
Roborsthoeve
Borstekouterstraat 43, 43/1, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Hoeve van het semi-gesloten type met U-vormige opstelling, woonhuis gedateerd 1713, grotendeels aangepaste dienstgebouwen uit de tweede helft van de 19de eeuw.
Semi-gesloten hoeve
Borstekouterstraat 55, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Hoeve met bakstenen gebouwen onder zadeldak, gegroepeerd rondom een verharde en gekasseide binnenplaats met nu beplante vroegere mestvaalt.
Smidse en herberg In Sint-Elooi
Borstekouterstraat 80, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Dorpswoning van twee bouwlagen onder afgewolfd zadeldak, uit het vierde kwart van de 19de eeuw, smidse gesloopt.
Vier opgaande linden op het kerkplein
Borstekouterstraat 59 (Zwalm)
Het pittoreske kasteeldorpje bezat nog tot in juli 2007 zijn imposante dorpslindes. Eén boom is toen bij een storm afgebroken en kwam op de kerkhofmuur terecht. De bomen werden gevaarlijk en zijn vervangen. Het aftakelen van de bomen is begonnen nadat het pleintje werd verhard met straatklinkers en de boomwortels hierdoor ernstig werden beschadigd en in een boomonvriendelijk milieu terecht kwamen. Nieuwe lindebomen zijn in dezelfde plantvakken van twee bij twee meter geplant. Twee zoals voorheen als wachters of welkomstbomen bij de inkom van het kerkhof en twee meer in het midden van het plein.
Woning Beekveld
Borstekouterstraat 73, Zwalm (Oost-Vlaanderen)
Ruime woning met centrale travee van twee bouwlagen met driehoekig fronton onder zadeldak met oculus, kern uit het derde kwart van de 19de eeuw.
Beknopte karakterisering
| Typologie | dorpen |
|---|
Beschrijving
De dorpskom van Roborst met kasteeldomein is beschermd als dorpsgezicht. De bescherming omvat de dorpskom die wordt doorsneden door de kasseiweg Borstekouterstraat, met parochiekerk, dorpswoningen en verspreide hoeven en het kasteeldomein met ommuring en aanhorigheden. De gevels op de grens van de afbakening (Borstekouterstraat 44-52) maken deel uit van de bescherming.
Waarden
Het kasteeldomein van Roborst, met ommuring en aanhorigheden, en de dorpskom van Roborst zijn beschermd als dorpsgezicht omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
kasteeldomein: als laat voorbeeld (einde 19de- begin 20ste eeuw) van landschappelijke parkaanleg met ommuring, bijgebouwen, vijverpartij en gietijzeren brugje.
dorpskom: als homogeen dorpsbeeld met typische kleinschalige 19de-eeuwse dorpsbebouwing naast in kern 18de-eeuwse dienstgebouwen van het kasteel, omheinde 19de-eeuwse herenhuizen van het stedelijk type en enkele aan de rand van de dorpskern gelegen hoeven, elementen die binnen het dorpsgezicht een intrinsieke waarde vertegenwoordigen die bestanddelen omvat die kunnen bijdragen tot het vormen van een totaalbeeld van het optisch leefmilieu en die niet afzonderlijk mogen veranderd worden indien het geheel zijn typisch karakter wil bewaren.
