Inventaris
Beschermd monument

Sifon van de Kruisvaart

Beschermd monument van tot heden

ID
11467
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/11467

Besluiten

Sas van Dierendonck en sifon van de Kruisvaart
definitieve beschermingsbesluiten: 03-03-2015  ID: 5687

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.
Provincie
West-Vlaanderen
Gemeente
Koksijde, Nieuwpoort
Deelgemeente
Nieuwpoort
Straat
Pieter Deswartelaan
Locatie
Pieter Deswartelaan (Nieuwpoort)
Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m
Oppervlakte zone
1 082m²
Beschermingsdossiers
4.001/30000/2514.1
4.01/30000/107.1
Typologie: hevelduikers
Datering: tweede helft 19de eeuw, WO II

Project beschermingsdatabank 2013-2016 (beschermingen: van tot )

Thema: Erfgoed Tweede Wereldoorlog

Beschrijving

De sifon van de Kruisvaart is beschermd als monument. De ondergrondse constructie bevindt zich op de grens tussen het grondgebied van Koksijde en Nieuwpoort, onder het kanaal Veurne-Nieuwpoort.



Waarden

De sifon van de Kruisvaart is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

industrieel-archeologische waarde


Als waterbouwkundige constructie gebouwd in 1859 en aangepast omstreeks 1884, waarin met behulp van een hevel een waterdoorgang kan worden verzekerd onder een kanaal en waarbij de waterhuishouding in twee aparte waternetten, enerzijds voor de scheepvaart en anderzijds voor het polderbeheer, kan worden georganiseerd. De hevel maakt hierbij de verbinding tussen het onderliggende polderwaterlopennet van de Kruisvaart. verbonden met de Koolhofvaart en de Oude veurnevaart of Arkevaart.
Als waterbouwkundige constructie bestaande uit een meervoudige grondduiker met in totaal vijf parallelle buisopeningen in gewapend beton met een dubbel geknikt verloop en een bewaarde natuurstenen kopmuur met smeedijzeren balustrade.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde: : Als onderdeel van de grondige herinrichting van de afwatering en het waterwegenstelsel voor de verbetering van de scheepvaart in de noordelijke Westhoek in de periode 1861-1877, waarbij naast de Sifon van de Kruisvaart ook de afleidingsvaart van het Langeleed tussen Wulpen en Nieuwpoort het Sas van Dierendonck. de versteviging van de Veurne-Ambachtsen Dijk, de uitbaggering van de IJzer, de verbreding, verdieping en bedijking van de Lovaart, de constructie van een uitwateringssluis of overloopstuw ter hoogte van het gehucht Fintele, de aanleg van overige hevels en schutsluizen tussen de Lavaart en de Slopgatvaart en de Steengracht, de verbreding en dijkverhoging van het Kanaal Duinkerke-Nieuwpoort en tenslotte - als kroonstuk - ook de bouw van het Ganzenpootcomplex met sluizen en overlaten werden gerealiseerd.

historische waarde

in casu militair-historische waarde: :
Als zijnde een bestaande waterbouwkundige constructie die een belangrijke rol speelde in de eerste poging tot inundatie van de westelijke IJzervlakte tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918). Hiermee bezat de hevel een zekere strategische waarde en werd deze om die reden door de Belgische Genie-eenheden of zogenaamde 'Sapeurs-Pontonniers' behoedzaam beheerd als onderdeel bij de ultieme verdediging van de Belgische linies. Deze Belgische genie-eenheid was tijdens de oorlog verantwoordelijk voor de werking en instandhouding van het sluizencomplex en omgeving in Nieuwpoort. Bij momenten dienden deze manschappen in heel gevaarlijke omstandigheden te opereren.
Als zijnde een bestaande waterbouwkundige constructie die in haar aanpassings- en wederopbouwkenmerken getuigt van de oorlogsvoering tijdens de Eerste Wereldoorlog waarbij de onderwaterzetting cruciaal was. Hierbij zijn de vijf bewaarde doorstroomopeningen in het bijzonder belangrijke relicten.

Aanduiding van

Is de bescherming van

Sifon van de Kruisvaart

Pieter Deswartelaan (Nieuwpoort)
De sifon van de Kruisvaart is een waterbouwkundige constructie gebouwd in 1859 en aangepast omstreeks 1884, waarin met behulp van een hevel een waterdoorgang kan worden verzekerd onder een kanaal en waarbij de waterhuishouding in twee aparte waternetten, enerzijds voor de scheepvaart en anderzijds voor het polderbeheer, kan worden georganiseerd.

Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Sifon van de Kruisvaart [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/11467 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.