Beschrijving
De bescherming omvat de mouterij-brouwerij Verhaeghe met inbegrip van de cultuurgoederen.
Waarden
De mouterij-brouwerij Verhaeghe omvattende:
- de bijgebouwen uit 1885 en later met voormalige paardenstallen, remise, opslagruimtes en opslagzolder aan de zuidzijde van het bedrijfsterrein, inclusief hijswerk 2 en opslagzolder 2;
- de mouterij- en brouwerijgebouwen uit 1885 als typische dorpsmouterij- en brouwerij, namelijk het langgerekt volume met brouwzaal, opslagruimtes en kiemvloeren, inclusief openingen voor transmissieassen, waterpomp, hijswerk 1, opslagzolder 1, 2 weekbakken, kiemvloer, hijsinstallatie voor gekiemde gerst,buizen van opslagzolder naar moutmolens, verbinding moutmolens met beslagkuip, stookinstallatie van de ketels, drie brouwketels, watertank, leidingen en buizen met bediening van de ketels en meetglas, en takeltoestel;
- de mouttoren uit 1886 met beide aansluitende volumes uit 1896, inclusief de eetplaats; de schoorsteen; het gebouw uit 1930 opgetrokken voor de productie van bieren van lage gisting, inclusief koelschip en betonnen waterbak;
- het hekwerk, namelijk de toegangspoort van de brouwerij en de afsluiting en poort van de naastgelegen brouwerswoning;
- de oprijlaan en koer tussen de brouwerijgebouwen, als integraal deel uitmakend van de historische mouterij-brouwerij;
is beschermd als monument, met inbegrip van de cultuurgoederen die er integrerend deel van uitmaken, omwille van het algemeen belang gevormd door de:
industrieel-archeologische waarde
Het betreft een brouwerij opgericht in 1885-1886, met belangrijke aanpassingen tijdens het interbellum. De brouwerij is steeds mee geëvolueerd met de wijzigende biermarkt en illustreert de evolutie van de Vlaamse bierproductie als industrieel proces. Typerend voor de laat-19de-eeuwse dorpsbrouwerijen is de aanwezigheid van een mouterij, waarbij de brouwer zelf instond voor de volledige verwerking van gerst tot bier. Tijdens het interbellum wijzigde de biermarkt grondig, met de plaatsing van een bottelarij en een gebouw voor de koeling van de bieren van lage gisting tot gevolg. Het gebouwbestand is bewaard in haar oorspronkelijke configuratie uit 1885-1886 met typerende oprijlaan loodrecht op de openbare weg. De installaties, vast aan het gebouw, dateren uit deze fase, zoals de mouttoren met moutverdieping, de weekbakken en kiemvloeren, de opslagzolders met hijsinstallaties en de vrijstaande fabrieksschoorsteen. De brouwinstallaties werden ontmanteld tijdens de Eerste Wereldoorlog en dateren dus grotendeels uit het interbellum, met brouwketels geplaatst in 1920 en het koelschip uit 1930. De mouterijbrouwerij is gaaf bewaard. Het proces van gerstkorrel tot bier, zoals dit plaatsvond in de middelgrote mouterijen-brouwerijen, is perfect te volgen in de gebouwen en de bewaarde technische installatie.
historische waarde
in casu sociaal-economische waarde: De brouwerij, met vier generaties brouwers uit de familie Verhaeghe, is een materiële getuige van een laat-19de-eeuwse dorpsbrouwerij en familiebedrijf, dat door innovatie de 20ste-eeuwse schaalvergroting van de biermarkt wist te doorstaan. Het illustreert de geschiedenis van de bierproductie. De brouwerij is begonnen als mouterij-brouwerij voor de lokale markt met grondstoffen van eigen oogst. Tijdens het interbellum paste de brouwerij zich aan aan de veranderde consumentenmarkt, die gebotteld bier en bier van lage gisting vroeg. Tot 1961-1965 werd op de traditionele wijze gebrouwen in de laat- 19de-eeuwse en interbellumgebouwen. De samenhang met de recente brouwerijgebouwen zorgt voor een voortzetting van de familie-/dorpsbrouwerij. De woning op het naastgelegen perceel wordt nog steeds bewoond door de familie Verhaeghe. Het hekwerk van de brouwerij en het perceel met brouwerswoning vormt een geheel en is een getuige van het verdwenen brouwershuis.