Diksmuide- reeds in de herfst van 1914 bijzonder hard beproefd tijdens de IJzerslag - is één van de drie frontsteden waarin bijna geen enkel gebouw de oorlog overleefde. Hierdoor vormt de stad een belangrijke materiële getuige van de Eerste Wereldoorlog, die de frontstreek jarenlang in zijn greep hield ten koste van honderdduizenden levens.
De in situ wederopbouw van de stad op dezelfde plaats was na de enorme verwoestingen niet vanzelfsprekend, gezien de aanvankelijke scepsis hierover. Hetzelfde geldt voor het hernemen van de kronkelende Handzamevaart die aan de stadsrand aftakt met daaraan gelegen onder meer de herberg Den Papegaai. In een plan van 1916 is immers het voorstel opgenomen om de vaart recht te trekken ten voordele van een nijverheidszone.
De historiserende wederopbouw wou de getraumatiseerde bevolking haar trots teruggeven. Het pittoresk herbouwde stadscentrum, waarvan de voormalige herberg Den Papegaai een voorbeeld vormt - in het interbellum een altijddurende tentoonstelling van oud-Vlaamse bouwkunde genoemd - staat dan ook in schril contrast met archiefbeelden van totale verwoesting.

in casu architectuurhistorische waarde:
Na de totale vernietiging lokt de wederopbouw hevige technische en architectuurfilosofische discussies uit, dit reeds in 1916 met het in Parijs goedgekeurde lijnrichtingsplan van de Brusselse architect Charles Patris. Niettegenstaande de omvang van de vernietiging en de suggestie om naast de puinen een nieuwe stad te bouwen, wordt in 1919 beslist tot de in situ wederopbouw, onder leiding van de regionalistische architect Jozef Viérin.
De verschuiving met één perceel van de gereconstrueerde herberg Den Papegaai vormt een uitzondering op de overname van de vooroorlogse perceelsstructuur bij de wederopbouw van Diksmuide. Door deze en ook andere historische reconstructies in het gebied rond de Handzamevaart is achter de architectuurlaag van de wederopbouw (jaren 1920), ook de laag van de historische stadsevolutie bewaard. Door de herneming van de 17de-eeuwse herberg bij de wederopbouw wordt de vroegere havenactiviteit aan de Handzamevaart nog steeds opgeroepen.
De gerealiseerde wederopbouw vloeit voort uit de afwijzing van de vooroorlogse witte stad met bepleisterde lijstgevels door stadsarchitect Jozef Viérin en de Koninklijke Commissie voor Monumenten, en van de keuze om het middeleeuwse Diksmuide te herstellen. Deze architect - vertrouwd met restauratie van Brugse huizen in Vlaamse stijl - opteert in de omgeving van de Handzamevaart voor een aantal historisch gereconstrueerde panden, naar model van wat in 1914 nog bewaard was. Dit heeft als doel de vernietigde historische samenhang en de beeldbepalende zichtassen tussen onder meer de Appelmarktbrug over de Handzamevaart en de voormalige herberg Den Papegaai te herstellen. Deze herberg was 17de-eeuws en wordt vrij letterlijk hernomen - zonder historiserende correctie -, zie de typische barokke in- en uitgezwenkte gevel.