Vishal van 1924-1925
Beschermd monument van 30-06-2014 tot heden
ID: 11855
URI: https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/11855
Locatie
| Provincie | West-Vlaanderen |
|---|---|
| Gemeente | Diksmuide |
| Deelgemeente | Diksmuide |
| Straat | Vismarkt |
| Locatie | Vismarkt zonder nummer (Diksmuide) |
Administratieve gegevens
| Andere nummers |
|
|---|
Is de (gedeeltelijke) bescherming van
Vishal van 1924-1925
Vismarkt zonder nummer, Diksmuide (West-Vlaanderen)
Vismarkt z.nr. Vishal van 1924-1925 n.o.v. architect Lucien Coppé (Brugge), heropgebouwd naar model van de vishal op de vooroorlogse vismarkt (nu Vrijheidsplein). Roodbeschilderde houten constructie op tien (ontdubbelde) pijlers op arduinen blokken en met uitgewerkte korbelen. Verzorgde zware kapconstructie verstevigd met ijzeren banden. Leien schilddak. Bakstenen banken v
Beknopte karakterisering
| Typologie | vishallen |
|---|---|
| Datering | interbellum |
| Betrokken personen | |
|---|---|
| Tags | Wederopbouw |
Beschrijving
De vishal naar ontwerp van architect Lucien Coppé te Diksmuide, is beschermd als monument.
Waarden
De vishal op de Vismarkt is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
sociaal-culturele waarde, historische waarde
Diksmuide - reeds in de herfst van 1914 bijzonder hard beproefd tijdens de IJzerslag - is
één van de drie frontsteden waarin bijna geen enkel gebouw de oorlog overleefde.
Hierdoor vormt de stad een belangrijke materiële getuige van de Eerste Wereldoorlog,
die de frontstreek jarenlang in zijn greep hield ten koste van honderdduizenden levens.
De in situ wederopbouw van de stad was na de enorme verwoestingen niet
vanzelfsprekend, gezien de aanvankelijke scepsis hierover. Hetzelfde geldt voor het
hernemen van de kronkelende Handzamevaart die aan de stadsrand aftakt met
daaraan gelegen onder meer de Vismarkt. In een plan van 1916 is immers het voorstel
opgenomen om de vaart recht te trekken ten voordele van een nijverheidszone.
De historiserende wederopbouw wou de getraumatiseerde bevolking haar trots
teruggeven. Het pittoresk herbouwde stadscentrum, waarvan de vishal een
voorbeeld vormt - in het interbellum een altijddurende tentoonstelling van oude VIaamse
bouwkunde genoemd - staat dan ook in schril contrast met archiefbeelden van totale verwoesting.
Door het hoog aantal historisch vrij correcte reconstructies is achter de architectuurlaag
van de wederopbouw (jaren 1920), ook de laag van de historische stadsevolutie
bewaard. De vishal is weliswaar niet op de historische plaats heropgebouwd, maar
refereert toch aan het historisch gegeven van de diverse markten voor een bepaald
product en aan de vooroorlogse hal achter het koor van de Sint-Niklaaskerk.
historische waarde
in casu architectuurhistorische waarde:
Na de totale vernietiging lokt de wederopbouw hevige technische en architectuur-filosofische
discussies uit, dit reeds in 1916 met het in Parijs goedgekeurde lijnrichtingsplan van de Brusselse architect Charles Patris. Niettegenstaande de omvang van de vernietiging en de suggestie om naast de puinen een nieuwe stad te bouwen, wordt in 1919 beslist tot de in situ wederopbouw, onder leiding van de regionalistische architect Jozef Viérin.
De gerealiseerde wederopbouw vloeit voort uit de afwijzing van de vooroorlogse witte
stad met bepleisterde lijstgevels door stadsarchitect Jozef Viérin en de Koninklijke
Commissie voor Monumenten, en van de keuze om het middeleeuwse Diksmuide te
herstellen. Daarbij wordt bijna volledig de vooroorlogse perceels- en
eigendomsstructuur overgenomen. De verschuiving van de vishal naar de grotere
vooroorlogse Appelmarkt (de huidige Vismarkt) bewijst evenwel dat de wederopbouw
ook oog heeft voor praktische en functionele aspecten. De bakstenen banken met
hardstenen werkvlakken getuigen nog van de bedoelde verkoopsfunctie.
De vishal wordt in 1924 centraal op de Vismarkt gebouwd naar ontwerp van de Brugse
architect Lucien Coppé, een belangrijk architect voor de Diksmuidse wederopbouw. De
hal vormt een open constructie op houten, roodgeschilderde pijlers boven hardstenen
sokkels. Deze hal onder leien schilddak verwijst zowel naar de vooroorlogse hal (achter
het koor van de Sint-Niklaaskerk) als naar de traditionele typologie van houtconstructies
voor dergelijke markthallen. De hal ontleent haar belang ook aan de uitgekiende
inplanting op de zichtas vishal (zuidzijde van de Handzamevaart) - Appelmarktbrug -
historische reconstructies aan de noordzijde van de vaart.
