Beschermd monument

Monument voor de gesneuvelden

Beschermd monument van tot heden

ID
12783
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/12783

Besluiten

Monument voor de gesneuvelden met plantsoen en toegangspad
definitieve beschermingsbesluiten: 14-12-2015  ID: 5852

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft het monument voor de gesneuvelden met plantsoen en toegangspad.



Waarden

Het monument voor de gesneuvelden met inbegrip van het omhaagde plantsoen en centraal toegangspad is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

artistieke waarde

Het monument voor de gesneuvelden in Ekeren werd in 1929 ontworpen door Alfons Lambert (Albert) Baggen (1862-1937), een uit Nederland afkomstige en in Borgerhout wonende beeldhouwer. Het monument in Ekeren is representatief voor zijn oeuvre, dat voor een belangrijk deel uit gedenktekens bestaat. Het is tevens representatief voor de laatste periode van zijn carrière waarin hij evolueerde naar een versoberde en minder klassieke stijl geïnspireerd op de art deco. De monumentale hardstenen sokkel, de koperen beeldengroep en de koperen lantaarns vormen een krachtig ensemble door de stijlhomogeniteit en door de goed overdachte verhoudingen. Het ruime omhaagde plantsoen met centraal toegangspad vormt de ideale context voor het monument. De koperen beeldengroep is een representatief en gaaf voorbeeld van de productie van de Brusselse gieterij Lesetre et Cie. dat tijdens het interbellum gedenktekens realiseerde. Het monument in Ekeren is één van de zeldzame en tevens één van de beste voorbeelden in Vlaanderen van een alternatieve aanpak van het thema van de Heilig Hartbeelden binnen de oorlogsmonumenten in het interbellum. Voor dit monument werd overtuigend afgestapt van de standaard afbeelding van een alleenstaande, zegenende Christus, wat wijst op een wezenlijke artistieke inbreng van de kunstenaar.

historische waarde

Het monument voor de gesneuvelden in Ekeren werd opgericht in 1930 op initiatief van de gemeente Ekeren en naar ontwerp van beeldhouwer Alfons Lambert (Albert) Baggen. Het oorlogsmonument is een representatief voorbeeld van de manier waarop men in het interbellum trachtte om te gaan met het recente oorlogstrauma. Geen enkele gebeurtenis in de 20ste eeuw bracht in Vlaanderen een dergelijke massale productie van herdenkingstekens teweeg als de Eerste Wereldoorlog. Het monument is een gaaf bewaarde materiële getuige van een belangrijke trend in de geschiedenis van de katholieke kerk. De combinatie van oorlogsmonument met Heilig Hartbeeld is kenmerkend voor het interbellum en bij uitstek voor de jaren na de encycliek van 1928 waarin de verering van het Heilig Hart werd gepromoot en overal in Vlaanderen Heilig Hartbeelden werden opgericht. Het monument voor de gesneuvelden in Ekeren is een sprekend, representatief voorbeeld van de ideologische polemieken die in het interbellum bestonden rond de oorlogsmonumenten. De Ekerse Afdeling van de pluralistische Nationale Strijdersbond van België nam het de gemeente kwalijk dat het voor een uitgesproken katholiek thema als het Heilig Hart koos.

sociaal-culturele waarde

Het monument voor de gesneuvelden in Ekeren is een representatief, gaaf bewaard en artistiek hoogwaardig voorbeeld van de nog steeds levende traditie van de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. Het gedenkteken neemt een beeldbepalende, centrale plaats in binnen de dorpskern van Ekeren en maakt nog steeds deel uit van de traditie van jaarlijkse herdenkingsplechtigheden op 11 november. Het monument voor de gesneuvelden in Ekeren is een gaaf en representatief voorbeeld van een materiële getuige van een katholiek georganiseerde gemeenschap, die tot ver in de 20ste eeuw de religieuze beeldtaal en rites integreert in het burgerlijke leven, onder meer bij oorlogsmonumenten en -herdenkingen. De inhuldiging van het oorlogsmonument in 1930 ging gepaard met de toewijding van de gemeente aan het Heilig Hart.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Monument voor de gesneuvelden

Veltwijcklaan (Antwerpen)
Het monument werd in 1930 opgericht op initiatief van het gemeentebestuur, dat voor het ontwerp de Borgerhoutse beeldhouwer Baggen koos. Het monument in Ekeren is representatief voor zijn oeuvre.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.