Beschrijving
De Duitse militaire begraafplaats van Menen-Wevelgem is beschermd als monument.
Waarden
De Duitse militaire begraafplaats van Menen-Wevelgem is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
in casu de historische context en militair-historische waarde:
De Duitse militaire begraafplaats van Menen is één van de vier grote Duitse verzamelbegraafplaatsen uit de Eerste Wereldoorlog in Vlaanderen, naast die van Vladslo, Langemark en Hooglede. Met meer dan 48.000 doden is het bovendien de grootste Duitse militaire begraafplaats van West-Europa;
De gemeente Menen maakte tijdens de Eerste Wereldoorlog deel uit van het Duitse 'etappegebied'. De begraafplaats bij het 'Meenen Wald' werd vanaf 1917 aangelegd. Tegen het einde van de oorlog lagen er een 2500-tal Duitsers begraven. Door concentraties tijdens het interbellum zou dit aantal groeien tot 6409 Duitsers. 'Meenen-Wald' was toen qua oppervlakte de grootste Duitse begraafplaats in België;
Toen in de jaren 1950 de beslissing werd genomen om het aantal louter Duitse begraafplaatsen te reduceren tot vier verzamelbegraafplaatsen, werd het 'Ehrenfriedhof Meenen-Wald' uitgebreid met meer dan 40.000 graven, afkomstig uit een 50-tal kleinere begraafplaatsen.
artistieke waarde, historische waarde
artistieke waarde en historische, in casu architectuurhistorische waarde:
In 1929-1930 werd de begraafplaats aangelegd door de 'Arntlicher Deutscher Gräberdienst'. De graven bestonden uit zwarte kruisen, die in een grasvlakte tussen populieren en andere bomen geplaatst waren. Na de Tweede Wereldoorlog werden die vervangen door metalen plaatjes, die op hun beurt in de jaren 1970 werden vervangen door de platliggende granieten grafstenen;
Onder leiding van Robert Tischler, de hoofdarchitect van de Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge, werd het toegangsgebouw en de centrale kapel opgetrokken in 1958-1959. Vanaf het toegangshekken en de rondbogige doorgang onder het bakstenen toegangsgebouw kijkt men pal op deze centrale kapel. Dit achthoekige gebouw is opgetrokken uit zware, bruinroze zandstenen blokken met een rood pannendak. Binnen ondersteunt een achthoekige zuil uit gepolijste hardsteen met neo-byzantijnse en neo-romaanse motieven een kruisgewelf uit rode baksteen. Op de panden zijn goudkleurige religieuze voorstellingen op mozaïeken aangebracht;
Het concept van Rasenfriedhof is nog steeds van toepassing op de begraafplaats. De meer dan 48.000 doden liggen in een grasvlakte onder liggende granieten grafstenen, waarop doorgaans twintig namen vermeld staan. Hier en daar steken groepjes van twee kruisjes uit basaltlava uit het gras uit. Bomen (eiken, esdoorn, es) op de begraafplaats en een groenscherm rondom rond versterken de ingetogen sfeer die overheerst.
sociaal-culturele waarde
De mozaïeken in de centrale kapel verwijzen naar de Kult urn den gefallenen Soldaten, het ideeëngoed dat tijdens het interbellum zin poogde te geven aan de zware menselijke verliezen van de oorlog. In de mozaïeken worden de verrezen soldaten in een sacrale sfeer gebracht met voorstellingen van het hemelse Jeruzalem, engelen en andere christelijke symboliek.