Stadhuis van Menen met schuilkelder
Beschermd monument van 20-01-2003 tot heden
ID: 13954
URI: https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/13954
Locatie
| Provincie | West-Vlaanderen |
|---|---|
| Gemeente | Menen |
| Deelgemeente | Menen |
| Straat | Grote Markt |
| Locatie | Grote Markt 1 (Menen) |
Administratieve gegevens
| Andere nummers |
|
|---|
Is de (gedeeltelijke) bescherming van
Stadhuis van Menen
Grote Markt 1, Menen (West-Vlaanderen)
* Grote Markt nr. 1-8. Stadhuiscomplex: stadhuis met geïncorporeerde belforttoren en schuilkelder onder de Grote Markt. Stadhuis, beschermd bij B.S.G. van 29 november 1943. 1584: Eerste vermelding, de grote stadsbrand van 9 mei 1548 vernielt de Grote Markt en het stadhuis. 1562-1568: Heropbouw van het stadhuis op het midden van het marktplein, nieuw gebouwencomplex met gevangenis, lak
Beknopte karakterisering
Beschrijving
Het stadhuis van Menen met inbegrip van de schuilkelder onder de Grote Markt, is beschermd als monument.
Waarden
Het stadhuiscomplex met inbegrip van de schuilkelder onder de Grote Markt, is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
Als historische site waarvan de ontwikkelingsgeschiedenis van de stedelijke administratie
bijna letterlijk is af te lezen in de bouwkundige structuur;
Als historisch complex waarbij verschillende bouwcampagnes bepaald werden door de
politieke context op internationaal niveau, die tot op vandaag leesbaar blijven: een
middeleeuws belfort dat de bewaking van de stedelijke vrijheden symboliseert, een 18de-eeuws Landhuis (Oostenrijkse periode), beschadiging en herstel tijdens de Franse periode,
uitbreiding met 19de-eeuwse vierkantsvleugels, 20ste-eeuws schuilkeldercomplex.
historische waarde
in casu architectuurhistorische waarde
Als stedenbouwkundig complex waarbij de inplanting op de site als één gesloten bouwblok
refereert naar het historische gesloten bouwblok op deze plek, en waarbij de verschillende
bouwcampagnes gekenmerkt worden door een rationele planopbouw, gekoppeld aan een
integratie van oudere bouwdelen, zoals het hergebruik van de kelders en funderingsmuren van
het in 1649 vernielde stadhuis.
Het 18de-eeuwse Landhuis is een voor West-Vlaanderen uniek voorbeeld van een neoclassicistisch gebouw met een doorgedreven rationeel ontwerp dat zich zowel in gevel als in
planopbouw reflecteert. De betrekkelijke gaafheid en authenticiteit in structuur en afwerking,
bijvoorbeeld trappenzaal, plafondbepleistering, interieurelementen,... versterken deze
waarde.
De 19de-eeuwse vierkantsvleugels zijn monumentaal uitgewerkt, waarbij de pleingevel naar
de Groentemarkt een representativiteit bezit die de pendant vormt van de 18de-eeuwse
pleingevel naar de Grote Markt. Bij de uitwerking van de gevels werd naast de
monumentaliteit ook gestreefd naar een continuïteit in gabariet, gevelritme en
architectuurtaal.
De 19de-eeuwse vierkantsvleugels weerspiegelen een stedenbouwkundige aanpak van een
huisvestingsproject, waarbij de combinatie van middenstandswoningen met winkelruimte, en
woningen met een directe band met de stedelijke functie van het bouwblok, namelijk de
Commissariswoning en Woning voor de Stadssecretaris die geherbergd werden achter gevels die
door hun architecturale uitwerking en orde een eenheidsbebouwing doen vermoeden die het
achterliggend perceel overstijgt.
sociaal-culturele waarde
Stadhuiscomplex dat van oudsher op deze site is gehuisvest, en aldus een vaste plaats heeft verworven in het collectieve geheugen van Menen. De schuilkelder onder de Grote Markt werd tijdens de Tweede Wereldoorlog effectief als schuilkelder gebruikt, en versterkt de identificatie van de Menenaars met hun stadhuis, dat hen tot in de recentste oorlog veiligheid bood.
