Beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek

Dorpskom Nieuwmunster

Beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek van tot heden

ID
13958
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/13958

Besluiten

Parochiekerken Sint-Bavo en Machutus, Sint-Bartholomeus en Sint-Michiel en de dorpskommen van Zuienkerke, Meetkerke, Houtave en Nieuwmunster
definitieve beschermingsbesluiten: 19-01-1993  ID: 2468

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De dorpskom van Nieuwmunster is beschermd als dorpsgezicht.

Het beschermingsdossier motiveert de historische en sociaal-culturele waarde van de dorpskom Nieuwmunster, samen met de dorpskommen van Zuienkerke, Meetkerke en Houtave, als volgt: “De waarde van deze dorpen ligt vervat in volgende elementen: dorpsbebouwing met de kerk en een nabijgelegen historische hoeve als de oudste en meest bepalende elementen; De dorpsaanleg in oorsprong bepaald door de eigenheid van de polder: hoge kreekruggen, lager gelegen natte gronden en vlieten; Houtave en Meetkerke bewaren alsnog een kernstructuur. Zuienkerke en Nieuwmunster hebben een langgestrekte aanleg; Alle hogervermelde polderdorpen liggen in een bloot landschap doorsneden door vlieten en dijken. Hun ligging in het vlakke, uitgestrekte polderlandschap maakt ze kwetsbaar. De woonuitbreidingsgebieden voorzien in het gewestplan Brugge-Oostkust houden rekening met deze gegevenheid. In de dorpskernen van Zuienkerke en Nieuwmunster bleef deze openheid in de richting van de zee, tot aan het kerkkoor gevrijwaard.”

  • Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Beschermingsdossier DW000563, Dorpskommen Zuienkerke, Meetekerke, Houtave, Nieuwmunster (S.N., 1989).


Waarden

De dorpskom van Nieuwmunster is beschermd als dorpsgezicht omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

-

historische waarde

in casu sociaal-historische waarde


Aanduiding van

Is de bescherming van

Dorpskom Nieuwmunster

Doelhofstraat, Hoeksam (Zuienkerke)
De dorpskom van Nieuwmunster is gebouwd op een hoogte in het landschap. Centraal staat de grote Sint-Bartholomeuskerk. Ten zuiden van de kerk loopt de Doelhofstraat, waarlangs het typische straatdorp is uitgebouwd.

Is de omvattende bescherming van

Dorpswoning

Doelhofstraat 26 (Zuienkerke)
Eind-19de- of begin-20ste-eeuwse dubbelwoning met gecementeerde lijstgevel en segmentbogige muuropeningen. Lage aanbouw.


Dorpswoning

Doelhofstraat 11 (Zuienkerke)
Bakstenen rijwoning van anderhalve bouwlaag van begin 20ste eeuw, lijstgevel afgeboord met houten gootlijst op klossen en geopend met segmentbogige muuropeningen.


Dorpswoning

Doelhofstraat 44 (Zuienkerke)
Dorpswoning van anderhalve bouwlaag met gecementeerde lijstgevel en naastgelegen kleine tuin.


Herberg

Doelhofstraat 34 (Zuienkerke)
Voormalige herberg, beeldbepalend gelegen binnen de dorpskom op de hoek met het kerkplein; gecementeerde lijstgevel van vijf + één hoek- + twee traveeën en twee bouwlagen.


Herberg en Gemeentehuis van Nieuwmunster

Doelhofstraat 40, 40B (Zuienkerke)
Voormalige herberg, in 1710 herberg het Caetspel en gemeentehuis van Nieuwmunster, grenst aan het kerkhof met bakstenen tuinmuur. Gecementeerde en witgeschilderde lijstgevel van zes traveeën en anderhalve bouwlaag.


Hoeve 't Glaviehof

Consciencestraat 2 (Zuienkerke)
Historische boerderij in de dorpskern, aangeduid op kaart van Pourbus 1571 met omgrachting en op de kaart van Ferraris 1770-1778 zonder omgrachting. De Glavie wordt voor het eerst vermeld in 1713. Onverhard erf, met witgekalkte boerenwoning van het langgeveltype, met geïncorporeerde stallen, schuur, stallen en hoeksteunberen.


Kapel voor militaire en burgerlijke slachtoffers in de kerkhofmuur

Doelhofstraat (Zuienkerke)
Kapel voor militaire en burgerlijke slachtoffers, uit Eerste en Tweede Wereldoorlog, ingewerkt in de kerkhofmuur. Gebouwd omstreeks 1919. Open kapel uit bruinrode baksteen; opzij door twee steunberen gestut, afgedekt met schilddak uit leistenen en houten kroonlijst met spitsboog versierd. In de spitsboogvormige nis hangt een witmarmeren plaat bovenaan met rond gebogen middendeel en uitzwenkende uiteinden. Opgenomen in het dorpsgezicht en beschermd in 1993.


Kosterwoning

Doelhofstraat 15 (Zuienkerke)
Voormalige kosterwoning, vrij grote 19de-eeuwse woning van twee bouwlagen en vier traveeën. Lijstgevel voorzien van neoclassicistische cementering met rechthoekige muuropeningen.


Mariagrot

Doelhofstraat (Zuienkerke)
Grote Mariagrot bij de westelijke inkom van de dorpskern uitgevoerd door aannemer Ch. Bekkers uit Brugge in 1927. Grote constructie, afgewerkt met breuksteen als rotsimitatie. Voor de grote grot bevindt zich een geplaveide ruimte waarop houten bankjes zijn opgesteld. Het perceel is afgescheiden van de straat door een ijzeren hekken.


Opgaande linde als vredesboom

Doelhofstraat (Zuienkerke)
Centraal op het pleintje aan de kerk van Nieuwmunster staat een jonge zilverlinde. Deze boom is recent aangeplant, ter vervanging van de oorspronkelijke vredesboom uit 1919.


Parochiekerk Sint-Bartholomeus met kerkhof

Doelhofstraat (Zuienkerke)
Parochiekerk van Nieuwmunster, gelegen centraal in het straatdorp, omgeven door ommuurd kerkhof met bij de ingang ervan een arduinen roepsteen. De eerste bakstenen kerk klimt op tot het midden van de 13de eeuw, hiervan getuigen het vroegere transept en de kruising. De vroeggotische kruiskerk met vieringtoren uit eind 13de of begin 14de eeuw, onderging onder meer in derde kwart 17de eeuw en late 19de eeuw aanpassingen. Georiënteerde, driebeukige bakstenen hallenkerk met westtoren.


Pastorie

Doelhofstraat 37 (Zuienkerke)
Voormalige pastorie gebouwd in de jaren 1850, dubbelhuis met gecementeerde lijstgevel van vijf traveeën en twee bouwlagen onder pannen zadeldak; dak met overstek aan zijpuntgevels op uitgewerkte klossen. Het nisje boven de voordeur werd later ingebracht.


Samenstel van dorpswoningen

Doelhofstraat 7-9 (Zuienkerke)
Ensemble van begin-20ste-eeuwse bakstenen rijwoningen van twee bouwlagen onder pannen zadeldak.


Villa

Doelhofstraat 50 (Zuienkerke)
Villa uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, met ommuurd voortuintje. Dubbelwoning in rode baksteen met natuurstenen banden, drie traveeën en twee bouwlagen, centrale deurrisaliet afgesloten door trapgevel en bekroond met bolornament. Nisje met Mariabeeld in zijgevel.


Zusterschool van 1905-1906

Doelhofstraat 41 (Zuienkerke)
Voormalige zusterschool, gebouwd in 1905-1906 in eclectische bouwstijl van bouwmeester Rooms door aannemer P. Lauwereins. Huis in gele en rode baksteen van twee bouwlagen onder pannen zadeldaken, getypeerd door twee puntgevels. Speels effect door afwisseling in muuropeningen, omlijsting van voordeur met tuitgevel, in siermetselwerk opgetrokken schouw. Speelkoer aan straatkant afgesloten door fraaie muur in dezelfde baksteen, ten zuidwesten met luifel. Achterin vierkant gebouw met tentdak met klaslokalen; buitengevels versierd met rondboogfriezen en lisenen.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.