Beschrijving
De voormalige arbeiderswoning, ten tijde van de bescherming ingericht als museumhuisje zogenaamd Oudste huisje van Torhout, is beschermd als monument.
Waarden
Het Oudste huisje van Torhout is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
historische waarde en historische, in casu architectuurhistorische waarde:
Als zijnde een klein arbeidershuisje met een 19de-eeuws karakter: de plattegrond is als dusdanig reeds aangeduid op het primitief kadasterplan van circa 1830, witgeschilderde baksteenbouw boven gepekte plint, onder een zadeldak in rode Vlaamse pannen. Het huisje vormt een kleinschalige, sobere en kwetsbare architectuur binnen het historische centrum.
Het lage, witgeschilderde arbeidershuisje vormt een visuele pendant van de site 's Gravenwinkel (Fraeysstraat nummer 1). De kleine architectuur van het huisje reflecteert in zijn materiaalgebruik en kleurstelling deze gelijkaardige elementen in de grootsere architectuur van de historische site er tegenover. De afgeschuinde blinde hoektravee van het huisje - reeds aangegeven op het kadasterplan van P.C. Popp (circa 1850) - creëert als het ware een zichtas op de toegangspijlers van de site 's Gravenwinkel.
sociaal-culturele waarde
Via het kleine en lage volume van het 'oudste huisje' kan men zich een beeld vormen van het leven van arbeiders in de 19de eeuw.
Als zijnde een arbeidershuisje met een beeldbepalende ligging op een hoek van een straat en tegenover de historische site 's Gravenwinkel. Die nabijheid en het gelijkaardige materiaalgebruik leidden ook tot de historisch vooralsnog niet bewezen stelling dat het lage huisje een portiershuisje zou zijn geweest van de historische site 's Gravenwinkel.