in casu architectuurhistorische waarde: De pastorie van Proven met bijhorende tuin en Mariagrot is een gaaf bewaard voorbeeld van een pastorie ingeplant op een oorspronkelijk omwalde site, gebouwd in de eerste helft van de 18de eeuw als een eenlaags gebouw van zeven traveeën en met dienstenvolume van 1794. Het hoofdvolume werd opgetrokken met een bouwlaag in 1886 naar plannen van architect C. Vankemmel. Deze pastorie is representatief voor de typologische evolutie van pastorieën. In de pastorietuin werd een Mariagrot gebouwd circa 1946.
De pastorie sluit aan bij het traditionele dubbelhuistype van zeven traveeën, twee bouwlagen onder een pannen zadeldak voorzien van een klokkentorentje. Het dienstvolume van 1794 gebouwd in gele baksteen wordt verticaal geritmeerd door geblokte pilasters en is opengewerkt met segmentboogvensters en rocaille als sluitsteen wat kenmerkend is voor de 18de eeuw.
De pastorie is opgetrokken in een sobere classicistische bouwstijl en heeft een typische plattegrond met centrale gang en kamers aan weerszijden daarvan. Het interieur met klassieke plattegrond en ruime inkom bewaart in één van de salons een kamerhoog landschapsschilderij van 1877 met onder meer weergave van een vijver met zeilboten en stedelijke achtergrond, herderinnen en een geitenkudde en een afspanning met stal en drinkende muilezels.

De pastorie maakt deel uit van een historisch gegroeide dorpskern. Tussen de pastorie met tuin en Mariagrot, de kerk, het kerkhof en de dorpsschool, allen gelegen rond het Alexisplein, bestaat er een sterke visuele band, bovendien vormen ze een uniek ensemble.
De woning straalt het belang uit van de pastoor, één van de belangrijkste figuren in het traditionele Vlaamse dorp. Het belang van de pastorie binnen de maatschappij wordt nog eens extra beklemtoond door de aanwezigheid van een omwalling en de interieur-aankleding.