Beschermd monument

Oogkliniek en neus-, oor- en keelkliniek met bijgebouwen

Beschermd monument van tot heden

ID
14420
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/14420

Besluiten

Oogkliniek en neus-, oor- en keelkliniek met bijgebouwen
definitieve beschermingsbesluiten: 04-10-2010  ID: 4766

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De oude oogkliniek en oude neus-, oor- en keelkliniek te Brugge, zijn beschermd als monument.



Waarden

Oude oog kliniek en oude neus-, oor- en keelkliniek met bijgebouwen, heden in gebruik als het Bruggemuseum Archeologie en Museumdiensten Sint-Jan, zijn beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

sociaal-culturele waarde

Als een beeldbepalend en dominerend volume, aan straatzijde gelegen schuin tegenover de Onze-Lieve-Vrouwekerk en met uitzicht op de Dijver. Aan binnenkoerzijde waar het bouwblok van het vroegere beddenhuis de sfeer en afbakening van de binnenkoer in belangrijke mate mee bepaalt.
Als gaaf bewaarde getuige van de hospitaalbouw en meer in het bijzonder van een oogkliniek uit het begin van de 20ste eeuw. Als behandeling- en herstellingsplaats, tot 1976, voor een groot aantal mensen heeft dit gebouw voor de plaatselijke gemeenschap een sterke symbolische betekenis.

artistieke waarde

Als zijnde een zuiver voorbeeld van de Brugse neogotiek geïnspireerd op 16de-eeuwse Brugse voorbeelden waarvan de architectuur een verzorgde uitvoering heeft in het metselwerk, maaswerk, smeedwerk, schrijnwerk, detaillering.
Als voorbeeld van late neogotiek stilistisch aansluitend bij de 16de-eeuwse gevelrij.
Als uiting van sobere 17de- en 19de-eeuwse architectuur bij de trapgevels.
Als voorbeeld van een typische 17de-eeuwse gevel met uitkragende bovenbouw en met doorlopende traveenissen, kruiskozijnen en maaswerk van circa 1500.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde:
De kliniek heeft een architectuurhistorische waarde als zijnde een merkwaardig en gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een hospitaalgebouw uit het begin van de 20ste eeuw met kenmerkende planaanleg.
Als verwezenlijking en ontwerp van de Ieperse architect Jules Coomans, opgeleid in de Gentse Sint-Lucasschool, centrum van de neogotiek.
Als typisch Brugse laatgotische en neogotische architectuur in verankerde baksteen waarin de 16de-eeuwse Brugse types met verschillend uitgewerkte traveenissen, versierd met maaswerk en met gebruik van kruiskozijnen worden toegepast.
Als typisch Brugse 16de-eeuwse architectuur met gebruik van de Brugse types met verschillend uitgewerkte traveenissen en de daarop geïnspireerde gevel van 1932 als late uiting van de traditionele en behoudsgezinde politiek wat betreft de architectuur in de binnenstad.
Als typisch 17de-eeuwse trapgevels die mede het uitzicht van de Brugse binnenstad bepalen.
Als typisch voorbeeld van Brugse, bakstenen gevels met uitkragende bovenbouw zoals die in de 17de eeuw vaak voorkomt en met een gevel van circa 1500 met doorlopende traveenissen, een voorbeeld van het vroegste Brugse geveltype.

historische waarde

De voormalige kliniek heeft een historische waarde als zijnde een merkwaardig en gaaf gebleven voorbeeld van een oogkliniek zoals die in het begin van de 20ste eeuw werd geconcipieerd naar alle toen gangbare normen en nieuwe inzichten.
Het vormt een schakel in de gestage uitbreiding van het hospitaal gestart als middeleeuwse instelling, uitgebreid in 1856-1858 met nieuwe ziekenzalen, een kliniek voor terminaal zieke vrouwen in 1885-1892, een kraamkliniek in 1908-1910 en de afdeling voor neus-, oor- en keel ziekten in 1932.
Tevens blijkt de historische waarde uit de 16de-eeuwse gevels aan de Mariastraat en de aansluitende, daarop geïnspireerde gevel als Kunstige Herstelling uit 1932, de trapgevels uit de 17de en de 19de eeuw en tuitgevels aan de Goezeputstraat met 17de-eeuwse kern en van circa 1500.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Oogkliniek en neus-, oor- en keelkliniek met bijgebouwen

Mariastraat 44, 36A (Brugge)
Het complex omvat aan de Mariastraat een straatvleugel opgetrokken in 1913 als oogkliniek, waarin een viertal 16de-eeuwse huizen gedeeltelijk werden geïntegreerd met daarachter een tuinvleugel, naar ontwerp van Jules Coomans. De huizen werden al vanaf de vroege 19de eeuw gebruikt als kraamkliniek bij het Sint-Janshospitaal. Rechts ervan uitbreiding van het hospitaal met een neus-, oor- en keelkliniek, een 'Kunstige Herstelling' in neo-Brugse stijl van 1930 naar ontwerp van architecten Antoine Dugardyn, Firmin Koentges en Luc Viérin. Op de hoek van de Heilige-Geeststraat en Goezeputstraat bevinden zich vijf diephuizen met trapgevels, opklimmend tot de 17de eeuw. Aan de Goezeputstraat bevinden zich twee diephuizen met tuitgevels respectievelijk teruggaand tot de 17de eeuw en tot circa 1500.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.