Beschrijving
De oude begraafplaats te Torhout, is beschermd als monument.
Waarden
Begraafplaats Oud kerkhof is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
artistieke waarde
Begraafplaats met een collectie graftekens die de 19de en 20ste eeuw overspannen en een zeer goed beeld geven van de vorm-, stijl- en materiaalevolutie in de funeraire kunst in een regionaal centrum.
De vormgeving varieert van de eenvoudige (hoofd)stèle naar grafplaten, tombes, kruisen, driedimensionaal beeldhouwwerk tot grafkapellen.
De meest gangbare stijlen als neoclassicisme, neogotiek, eclectisme, art deco en de sobere modernistische vormgeving van de jaren 1950 en 1960 zijn aanwezig. Blauwe Hardsteen in combinatie met witte marmer wordt het meest aangetroffen bij de graven van de elite langs de paden. Op de binnenzones komen opvallend veel graftekens voor opgetrokken uit gietijzer (kruisen), beton en kunststeen. Door de versoberde vormgeving in de 20ste eeuw getuigen de graftekens van de opkomende uniformiteit en reproduceerbaarheid van het grafteken.
De collectie graftekens van de hand van André Taeckens en Antoon van Parijs zijn kwalitatief hoogstaande voorbeelden van twee- en driedimensionale gebeeldhouwde grafkunst. Ze dateren uit het tweede en derde kwart van de 20ste eeuw toen de grafkunst op zijn laatste benen liep. Het oorlogsteken van de hand van André Taeckens uit 1949 is een representatief voorbeeld van zijn sobere doch symbool geladen vormentaal.
historische waarde
in casu architectuurhistorische waarde:
Begraafplaats bestaande uit een structurerend rastervormig padenpatroon, typerend voor de begraafplaatsen in de eerste helft van de 19de eeuw. De calvarie geldt als de centrale plaats van de begraafplaats. Ze is opgetrokken op de centrale as van de begraafplaats. in het verlengde van de toegangspoort.
historische waarde
Begraafplaats opgericht in 1834 als direct gevolg van de Napoleontische wetgeving uit 1804. De vormgeving met omhaging en calvarie gaat terug op de eisen voor de inrichting van een begraafplaats zoals in dezelfde wet uit 1804 en de aanpassing onder koning Willem I uit 1829 werd omschreven.
Door de aanleg van de begraafplaats buiten de dorpsgemeenschap werd tegemoet gekomen aan een verzuchting van de Verlichting waarbij omwille van hygiënische redenen een begraving midden de leefgemeenschap (in de kerk of op het kerkhof) niet langer gepast geacht werd. De begraafplaats van Torhout getuigt door de plaatsing van grootse gedenktekens door de lokale elite langs hoofd- en zijpaden van de sociale differentiatie die in de maatschappij van de 19de en de 20ste-eeuw bestond. De band met de calvarie als centraal punt op de begraafplaats, en meest populaire plaats om begraven te worden. blijkt uit de rijke en oudste graftekens die in de nabijheid van de oude calvarielocatie door de sociale elite werden opgetrokken. Het centrum van begraving werd in 1883 verplaats naar de huidige locatie. Toen kregen priesters en geestelijken een grafplaats onder en in de nabijheid van de calvarie. De graftekens opgesteld op de binnengebieden getuigen van de lagere sociale klassen in de maatschappij.