Het feit dat de site in de ondergrond een archeologisch goed bewaarde middeleeuwse havenstad vertegenwoordigt is de voornaamste factor om deze een beschermde status toe te kennen. Monnikerede maakt deel uit van het verdwenen middeleeuws havennetwerk van Brugge. Dit havennetwerk kent geen parallellen binnen West-Europa en is uniek voor Vlaanderen. Aangezien iedere haven een eigen functie uitoefende binnen dit netwerk zijn de Zwinsteden ook onderling als uniek te beschouwen. De site is gelegen op de westelijke oever van de voormalige Zwingeul. De regio is gekend als één van de best bewaarde middeleeuwse landschappen van Vlaanderen. Waarderend onderzoek maakte duidelijk dat het bodemarchief over het algemeen onder zeer goede omstandigheden bewaard is gebleven. Het vondstmateriaal onderstreept de uitzonderlijke aard van de site en de internationale connectiviteit die ze weerspiegelt.