beschermd monument van tot heden
Basisdrevenpatroon met calvariekruis
definitieve beschermingsbesluiten: 15-12-2016 ID: 14340
Deze bescherming betreft het drevenpatroon met zomereiken en bruine beuken bij het Kasteel de Jonghe, alsook het calvariekruis (met een cirkelvormige zone van 10 meter errond) en een aanvullende strook van telkens 7,5 meter van de aanpalende percelen langsheen de oostelijke en westelijke toegangsdreef, een zone rond het voorplein en rond de speigelvijver, een strook van gemiddeld 20 meter breed voor de zuidelijke en noordelijke ontsluitingsdreef.
Het basisdrevenpatroon met overwegend zomereiken (Quercus robur) en bruine beuken (Fagus sylvatica 'Atropunicea') en beukengroep (Fagus sylvatica 'Atropunicea') met calvariekruis bij Kasteel de Jonghe is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
Het basisdrevenpatroon rond het Kasteel de Jonghe is beeldbepalend door het langgerekt rechtlijnig karakter van de opgaande beplanting van dreefbomen, deels in de bebouwde ruimte en deels in de open ruimte, zowel in bosverband als in open veld. Het feit dat de oostelijke en westelijke toegangsdreven bestaan uit meervoudige plantrijen, versterkt de ruimtelijk-structurerende waarde. Het basisdrevenpatroon is tot op vandaag en ondanks de versnipperde eigendomssituatie en plaatselijke uitval van dreefbomen nog steeds herkenbaar als een monumentaal drevenpatroon.
Het basisdrevenpatroon bezit een historische eenheid met burgerlijke bouwkundige elementen vermits het vanaf het kasteel georiënteerd is op een opzichterswoning, thans herberg 't Veld, en de Veldhofstede, een pachthoeve van de adellijke familie de Jonghe aan de Veldkaaistraat. Het rechtlijnige en tevens kruisvormige patroon, ontstaan omstreeks 1777-1781, combineerde zowel ornamentele als meer utilitaire doeleinden. Het zocht in oostelijke richting ontsluiting op de in 1750-1752 onder Oostenrijks bewind aangelegde steenweg Kortrijk-Brugge, dicht bij de inplantingsplaats van de Veldmolen. In zuidelijke richting legde het de basis voor de ontginning van het voormalige Ardooieveld en de omzetting van deze wastine tot productiebos. In de oostelijke toegangsdreef resteren tevens een drietal oorspronkelijke natuurstenen afsluitingspalen. Het bomenbestand met zomereiken in de oostelijke toegangsdreef bestaat overwegend uit tussen 1856 en 1867 heraangeplante dreefbomen van een eerste generatiewisseling. Bij de aanzet van de oostelijke toegangsdreef, ter hoogte van de Bruggesteenweg, bezit het basis-drevenpatroon een historische eenheid met een religieus bouwkundig element, met name een calvariekruis, teruggaand op een midden 19de-eeuwse devotieplaats, omgeven door bruine beuken, aangeplant omstreeks 1880. Het calvariekruis is opgericht door en dus gelinkt aan de adellijke familie de Jonghe en een uiting van hun religieuze overtuiging. Zij waren tevens pleitbezorger voor de uitbouw van een nieuwe Sneppewijk of Sint-Antoniuswijk ter hoogte van het vroegere gehucht Veldhoek.
Het basisdrevenpatroon vormt een onderdeel van een (tuin-)architecturaal concept. Het gaf een principiële ordening aan de geometrische parkstructuren van het kasteeldomein de Jonghe, waaronder een spiegelvijver en een stervormig drevenpatroon. De assen van het basisdrevenpatroon, vertrekkend in vier richtingen loodrecht op het kasteel, kruisen elkaar virtueel onder de luchter in het grote salon van het kasteel. De oostelijke en westelijke toegangsdreven bewaren een oorspronkelijk quinconce- of dobbelsteenverband en getuigen op die manier van een aanvullende architecturale waarde.
De oostelijke toegangsdreef van het basisdrevenpatroon bij het kasteel de Jonghe is een voorbeeld van een meer dan 150 jaar oude en nog vrij volledige eikendreef bestaande uit vrij zeldzaam autochtoon genetisch materiaal van zomereik en daarmee een zuivere vertegenwoordiger van één soort.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Drevenpatroon en calvariekruis [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/14915 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.