Beschermd monument

18de-eeuwse opgaande linde

Beschermd monument van tot heden

ID
14952
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/14952

Besluiten

18de-eeuwse dorpslinde met overgangszone
definitieve beschermingsbesluiten: 22-12-2016  ID: 14377

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft de 18de-eeuwse dorpslinde met inbegrip van een cirkelvormige zone met straal van 19 meter rond de stam, met uitzondering van de hierin gelegen gebouwen.



Waarden

De 18de-eeuwse dorpslinde is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

wetenschappelijke waarde

De dorpslinde van Itegem dateert van circa 1755 en is dus een veteraanboom. Dergelijke oude bomen zijn in Vlaanderen zeldzaam en vereisen een specifiek beheer. Momenteel is er nog weinig onderzoek gedaan in Vlaanderen naar de effecten die het toepassen van een veteranenbeheer op de levensverwachting en vitaliteit van de bomen hebben. Monitoring van deze linde kan de kennis over het beheer van veteraanbomen in een stedelijke context vergroten. Daarnaast hebben veteraanbomen een aantal specifieke kenmerken zoals het voorkomen van veel holtes, microhabitats, aantasting door zwammen,... die hen een unieke habitat voor een aantal (soms) zeldzame (dier)soorten maakt.

ruimtelijk-structurerende waarde

De dorpslinde is beeldbepalend in Itegem en vormt een baken in de omringende dorpskern. Samen met de naastgelegen kerk bepaalt de linde het silhouet van het dorp.

historische waarde

De dorpslinde van Itegem is een zeldzame getuige van een vierschaar, een door vier touwen afgespannen zone waar voor de afschaffing van het Ancien Régime werd recht gesproken en die zich traditioneel onder een lindeboom bevond. Deze vorm van rechtspraak werd zeker nog in de eerste helft van de 18de eeuw in Itegem toegepast. De dorpslinde van Itegem dateert van circa 1755 en is één van de drie thans gekende gerechtsbomen in Vlaanderen waaronder mogelijk nog effectief ooit recht gesproken werd.

esthetische waarde

De dorpslinde van Itegem is door zijn ouderdom en standplaats uitgegroeid tot een imposant en majestueus exemplaar. Hij werd al sinds het begin van de 20ste eeuw verschillende keren beschreven als een van de bijzondere bomen van het land. De linde is ook verschillende keren afgebeeld op postkaarten van Itegem uit het begin van de 20ste eeuw. Deze linde dankt zijn esthetische waarde onder andere aan zijn ouderdom - hij dateert van halfweg de 18de eeuw-, die hem een indrukwekkend en knoestig uitzicht verschaft, eigenschappen die nog zullen toenemen naarmate zijn leeftijd vordert. Dergelijke oude bomen zijn esthetisch waardevol en zeldzaam in Vlaanderen. Samen met de kerk vormt de linde een esthetisch geheel dat het silhouet van de dorpskern bepaalt.


Aanduiding van

Is de bescherming van

18de-eeuwse opgaande linde als gerechtsboom

Sint-Guibertusplein (Heist-op-den-Berg)
Op de Ferrariskaart (1771-1778) uit de Oostenrijkse periode staat op het dorpsplein een boom ingetekend. De linde die er nu staat is hoogstwaarschijnlijk nog steeds dezelfde als deze die op de historische kaart werd ingetekend. Dit blijkt uit een recente jaarringen analyse. De linde deed dienst als gerechtsboom.

Andere relaties

Heeft als overgangszone

18de-eeuwse opgaande linde: overgangszone

Sint-Guibertusplein (Heist-op-den-Berg)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: 18de-eeuwse opgaande linde [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/14952 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.