Beschermd monument

Kasteeldomein van Lozer

Beschermd monument van tot heden

ID
15077
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/15077

Besluiten

Dorpskom van Huise-Lozer
definitieve beschermingsbesluiten: 19-03-2002  ID: 3818

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft het gehele kasteeldomein van Lozer, met inbegrip van de dreef.



Waarden

Het kasteeldomein van Lozer met dreef is beschermd als monument omwille van het algemene belang gevormd door de:

historische waarde

  • De site is een mooi voorbeeld van de evolutie van een middeleeuwse site met wal gracht naar residentieel kasteel.
  • De site kende een reeks van uitzonderlijke en van nationaal belang zijnde eigenaars: familie Vilain van Gent en Filip de Montmorency (graaf van Hoorn).
  • Het kasteel vormt het centrale onderdeel van een goed bewaarde adellijke site welke naast het kasteel bestaat uit koetshuizen, een hondenkennel, toren, portierswoning, boerderij, moestuin en park met vijvers.
  • De kasteelhoeve, zeker teruggaand tot de 18de eeuw, maakt integraal deel uit van het kasteeldomein en is eigendom van de kasteelheer.

sociaal-culturele waarde

De kasteeldreef vormt de tastbare en visuele link tussen kasteel, kerk met kerkhof en pastorie.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde:

  • Het kasteel van Lozer werd aangepast in neo-Lodewijk XVI-stijl door architect V. Vaerwijck omstreeks 1914 doch behield zichtbare sporen van zijn vroegere bouwgeschiedenis.
  • Het kasteelinterieur werd omstreeks de Eerste Wereldoorlog heringericht in neo-Lodewijk XVI-stijl.
  • De portierswoonst is een zeer vroeg voorbeeld van landelijke vroege neogotiek.
  • De koetshuizen, schapenstal en hondenkennel zijn typische voorbeelden van panden in eclectische stijl van omstreeks 1900 en maken integraal deel uit van het kasteeldomein.
  • Het park werd in 1885 heraangelegd door de gerenomeerde tuinarchitect Eduard Keilig in landschappelijke stijl met kenmerkende slingervijvers met boogbrug.

Aanduiding van

Is de omvattende bescherming van

Dubbele dreef met opgaande eiken

Kruishoutem (Kruisem)
De Passionistenstraat is reeds op de Kabinetskaart van de Ferraris (circa 1775) ingetekend en was de verbinding met de wijk Marolle en was tevens de weg naar de Lozenmolen. De molen is verdwenen enkel de straatnaam Lozenmolenstraat, die uitkomt op de Passionistenstraat, verwijst hier naar. Op het moment van de bescherming in 1985 was de Passionistenstraat een dubbele beukendreef met redelijk wat uitval. De dreef werd gekapt om ze te vervangen met zomereiken.


Dubbele eikendreef met opgaande bomen

Kruishoutem (Kruisem)
Deze dreef werd voor het eerst ingetekend op de primitieve kadasterkaart van België en opgemaakt na 1830. Begin 20ste eeuw werd de dreef verlengd tot aan de Lozenmolenstraat (dit is te zien op de stafkaart van 1911). Begin de jaren '80 van de vorige eeuw werd hier een oude dubbele beukendreef gekapt en nadien vervangen door een dubbele eikendreef. De heraanplantingen zijn niet volledig gelukt, de nieuwe dreef vertoont redelijk wat uitval.


Enkele dreef met opgaande beuken

Kruishoutem (Kruisem)
In het verlengde van de dubbele eikendreef werd in het begin van de vorige eeuw een enkele beukendreef aangelegd, deze werd voor het eerst ingetekend op de stafkaart van 1911. Het betreft een dreef met hoog opgesleunde beuken met takvrije stammen van soms wel 10 meter hoog. De dreef wordt aan de westzijde geflankeerd door een bos met een overjarige esdoornhakhoutetage, in de dreef zelf is er heel wat olmenopslag aanwezig.


Enkele dreef van opgaande eiken

Kruishoutem (Kruisem)
Aan beide zijden van de met beton verharde Akkerstraat staan opgaande bomenrijen van zomereik. De weg is al voor een belangrijk deel weergegeven op de primitieve kadasterkaart van België, dit is de eerste kadasterkaart na het ontstaan van België. Of de eikendreef toen al was aangeplant is niet zo duidelijk.


Kasteeldreef met dubbele rij opgaande beuken

Kruishoutem (Kruisem)
De kasteeldreef die de kasteelsite verbindt met de kerk is reeds op de Kabinetskaart van de Ferraris (circa 1775) weergegeven. Van het dorp en de kerk van Lozer was toen nog geen sprake. De huidige dreef bestaat uit vier bomenrijen van opgaande beuken, telkens twee rijen links en rechts van de onverharde toegangsweg. De spantafstand in de rijen is circa 11 meter. De plantafstand tussen de bomenrijen links en recht is 4 meter, de bomen zijn er geschrankt aangeplant. De twee middelste rijen langs de toegangsweg staan op 9 meter uit elkaar.


Kruisdreef met opgaande bomen

Kruishoutem (Kruisem)
Haaks op de dreef in de Passionistenstraat en op de enkele beukendreef is een dreef aangelegd die reeds ingetekend werd op de primitieve kadasterkaart van België. De aanleg van een uitgebreid drevenpatroon doet vermoeden dat men begin de 19de eeuw plannen had om het gebied te bebossen en de dreven als exploitatieweg te benutten. De dreef bestaat uit twee bomenrijen van opgaande zomereik langs een onverharde zandweg. Met uitzondering van het deel ten westen van de Passionistenstraat is de dreef intact en vertoont weinig uitval.


Populierendreef met opgaande bomen

Kruishoutem (Kruisem)
Haaks op de Appelhoekstraat en evenwijdig met de Stampkotbeek is een populierendreef aangelegd die tevens dienstig is als losweg voor de aanpalende percelen.


Vier opgaande linden op kruispunt van dreven

Kruishoutem (Kruisem)
Op het kruispunt van twee dreven in de Passionistenstraat staan vier kruispuntbomen. Het zijn opgaande bomen waarvan er één is geveld, de stronk is nog duidelijk zichtbaar. De twee bomen aan de westzijde van de Passionistenstraat zijn winterlindes, de zuidelijke boom is geveld maar op de stronk is nog een beetje opslag met blad in leven waarop de determinatie kon uitgevoerd worden. Aan de oostzijde van de Passionistenstraat is de noordelijke een zomerlinde en de zuidelijke een Hollandse linde. De bomen vertonen veel opslag aan de stambasis waardoor ze niet allemaal konden worden opgemeten. Ze zijn geplant met plantafstanden van 6 à 7 meter en ten gevolge van deze omstandigheden is er over de weg een tunnelvormige doorboring in de begroeiing die is ontstaan door het verkeer.

Is de gedeeltelijke bescherming van

Kasteeldomein della Faille d'Huysse

Kasteelstraat 34-38, 36A, 34A-B (Kruisem)
Het kasteel van Lozer is ook gekend onder de naam kasteel della Faille d'Huysse. Het kasteeldomein met bijgebouwen bevindt zich in een uitgestrekt park met vijvers in landschappelijke stijl, begrensd door de Kasteelstraat ten noorden, de Appelhoekstraat ten westen en de Lozerbeek ten zuiden. Het park wordt omgeven door bos- en landbouwgronden. Huidige vermoedelijk vroeg 19de-eeuwse toegang met houten hek en conciërgewoning aan de Kasteelstraat met schuin naar oosten leidende dreef naar de in 1844 door de kasteelheren gebouwde kerk.

Andere relaties

Is gerelateerd aan

Hoeve met losse bestanddelen

Ouwegemsesteenweg 249 (Kruisem)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Kasteeldomein van Lozer [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/15077 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.