Beschermd cultuurhistorisch landschap van tot heden
Hayesbos en Verrebeekvallei met arbeiderswoning en kapellen
definitieve beschermingsbesluiten: 31-03-2017 ID: 14412
Everbeek, Nederbrakel, Opbrakel (Brakel)
Het Hayesbos is gelegen op de getuigenheuvelrij die kenmerkend is voor de Vlaamse Ardennen. Het Hayesbos ligt op de noordelijke helling van het Livierenbos. De Verrebeek ontspringt in het Livierenbos. De meeste zijbeken ontspringen in de bronnen in de bosrand van het Hayesbos. De sterk meanderende bronbeek heeft een sterk verval en komt ten noorden van het Hayesbos in een gebied dat gekenmerkt wordt door graslanden rijk aan houtige beplantingen op perceelsgrenzen. De vallei van de Verrebeek is een halfopen landschap rijk aan KLE’s (kleine landschapselementen). Het open landbouwgebied Doensberg ligt ten oosten van de vallei en ten noorden het Hayesbos.
Doensberg (Brakel)
De beekbegeleidende beplantingen bestaan uit enkele geknotte zwarte elzen (omtrek 206 cm) en een knothaagbeuk (omtrek 181 cm). De bomen werden op een hoogte van 2,5 m geknot. Een opgaande gewone es is aangeplant als hoekboom.
Verrebeke (Brakel)
De beekbegeleidende houtkant staat op de linker oever van de Verrebeek. De mooi meanderende beek heeft op deze plaats een talud, gestabiliseerd door de houtkant. De soortenrijke houtkant ligt in de onmiddellijke omgeving van een hoeve. Het is een gebruiksbosje voor geriefhout, bandhout, en dergelijke. De omvangrijke zwarte elzen, gewone essen en paardenkastanjes vallen op.
Doensberg, Verrebeke (Brakel)
De plantingen op het talud langs de Verrebeekvallei bestaat uit in het noordelijke deel twee geknotte haagbeuken en een opgaande gewone es. In het zuidelijk deel staan twee geknotte haagbeuken (omtrek 211 cm, knothoogte 2.5 m), een geknotte es en vier meidoornstruiken als relict van een geschoren haag.
Hayestraat 7 (Brakel)
Voormalig boerenarbeiderswoning en boswachtershuis, deels opklimmend tot het derde kwart van de 19de eeuw, aangepast en uitgebreid in het vierde kwart van de 19de eeuw. Boerenwoning met loodrecht aangebouwde schuur en paardenstal, onder snijdende pannen zadeldaken. Gewitte gevels van deels in baksteen versteende hout- en leembouw. Overdekte steenput met pannen zadeldakje en tweeledig gewit bakhuis.
Verrebeke 8 (Brakel)
Alleenstaande boerenwoning uit het vierde kwart van de 18de eeuw, achterin gelegen op naar de straat afhellend erf; overblijfsel van een vroegere hoeve waarvan de bedrijfsgebouwen verdwenen zijn.
Doensberg (Brakel)
De geknotte schietwilg staat in een hoek van een perceel aangeplant, ter markering van de kadastrale grens.
Hayestraat (Brakel)
De geknotte winterlinde bevindt zich op de administratieve grens tussen Everbeek en Opbrakel. De markeringsboom is tevens een hoekboom, hij staat in een wat uitspringde hoek van een bosperceel.
Hayestraat, Hoogbos (Brakel)
De kaphaag van haagbeuk bevindt zich langs de westelijke en oostelijke perceelsgrens van een grasland. Aan de westzijde paalt aan de andere zijde van de haagbeukkaphaag een pad. De westelijke kaphaag maakt deel uit van een houtkant met hakhout van gewone es, opgaande bomen van zomereik, gewone es, grauwe abeel en één knotboom van zwarte els.
Wallekouter (Brakel)
De soortenrijke houtkant ligt langs de oever van een zijbeek van de Verrebeek. De beek loopt hier tussen een beweid en een verbossend grasland.
Verrebeke 12 (Brakel)
De gemengde kaphaag staat op de zuidoostelijke perceelsgrens van de moestuin en huisweide bij een semi-gesloten hoeve. De gemengde kaphaag bestaat uit olm, gewone es, haagbeuk en zwarte els als kaphaagsoorten. Er zijn ook eiken en meidoornen als opgaande bomen.
Driestenbroekestraat 46 (Brakel)
De geschoren haagbeukhaag, bevat eveneens olm en es. De haag sluit het zuidelijk erf van van de semi-gesloten hoeve aan straatzijde af. De oorspronkelijke scheerhoogte bedraagt 1 m, en werd later verhoogd naar 1,8 m.
Driestenbroekestraat 46 (Brakel)
De geschoren hagen van rode kornoelje bevinden zich ten noorden en ten zuiden van het perceel 127C. Dit kleine perceel ligt ten westen van de semi-gesloten hoeve met vakwerk. In de haag zijn enkele bol geschoren kornoeljes aanwezig als topiary. Het omhaagd perceel is als moestuin ingericht.
Verrebeke 8 (Brakel)
De kapelboom, een opgaande es, bevindt zicht ten noorden van een kapel. De betreedbare kapel ligt aan de straatzijde van het erf van een boerenhuis.
Wallekouter (Brakel)
De grauwe abeel staat in een perceelshoek tussen een bos, weiland en akker. Het bosperceel behoort tot de vallei van de Verrebeek.
Livierenstraat, Roensveldstraat, Verrebeke (Brakel)
De houtkant bevindt zich op de oostelijke en de westelijke talud van het Mijnwerkerspad, een voormalige spoorwegbedding. Hier is de spoorwegbedding ingegraven in de Wallekouter. Het huidige pad ligt in een holle weg gevormd door de taluds van de voormalige spoorwegbedding.
Hayestraat (Brakel)
De houtkant bestaat uit hakhout van es. De beplanting bevindt zich tussen een weiland in het Hayesbos en het onverharde pad in het verlengde van de Hayestraat.
Verrebeke 8 (Brakel)
De houtkant op talud bevindt zicht aan de straatzijde van het erf van een boerenhuis. De houtkant bevindt zich aan de linker zijde van de erftoegang. Aan de rechter zijde bevindt zich een kapel met een opgaande es als kapelboom.
Hayestraat (Brakel)
Kleine rechthoekige wegkapel uit 1910, gelegen in Hayesbos aan gekasseide voetweg achter nummer 7. Verankerde en gewitte baksteenbouw op gepikte plint onder zadeldak.
Wallekouter (Brakel)
De kaphaag van haagbeuk bevindt zich langs een weiland. De kaphaag staat haaks op de weg Wallekouter. In de kaphaag staat een knotes met omtrek 233 cm.
Hayestraat 10 (Brakel)
De kaphaag van haagbeuk ligt aan de straatzijde, langs een huisweide. De kaphaag ligt rechtover de kaphaag van haagbeuk die zich aan de noordrand van het Hayesbos bevindt.
Hayestraat 7 (Brakel)
Kaphaag van haagbeuk langs de perceelsgrens van een erf, aan de bosrand van het Hayesbos.
Hoogbos (Brakel)
De knotbomenrijen rond het weiland bestaan voornamelijk uit schiet- en gele bindwilg. Ook kraakwilg en één haagbeuk komen voor.
Hoogbos (Brakel)
De geknotte zwarte els staat palend aan een weiland, en ten oosten van een pad dat van Hoogbos naar de Faytestraat gaat. De knotels heeft een omtrek van 261 cm.
Hayestraat (Brakel)
De geknotte gewone esdoorn staat ten zuiden van een toegangsweg naar de akker- en weilanden.
Hayestraat (Brakel)
De geknotte haagbeuk staat ten zuiden van een toegangsweg naar de akker- en weilanden.
Hayestraat (Brakel)
De geknotte haagbeuk met omtrek 200 cm staat ten zuiden van een toegangsweg naar de akker- en weilanden.
Driestenbroekestraat (Brakel)
De knotbomen staat op de perceelsrand van enkele graslanden en staan in een rij met opgaande populieren van de oude variëteit 'Marilandica'.
Hayestraat, Verrebeke (Brakel)
De knotwilgenrij bevindt zich op de perceelsgrens van een weiland dat paalt aan de Verrebeek. De knotwilgen staat ongeveer parallel met de waterloop. De bomenrij staat op een klein taludje.
Wallekouter (Brakel)
De knotwilgenrij bevindt zich tussen twee weilanden in de vallei van de Verrebeek.
Hayestraat (Brakel)
De opgaande Canadapopulier 'Marilandica' met hoogte 40 m en omtrek 368 cm staat ten zuiden van een toegangsweg naar de akker- en weilanden.
Verrebeke (Brakel)
Bomenrij staat op de perceelsgrens van een tuin, langs pad haaks op de Verrebeek. De opgaande bomen bestaan uit linde, populier en gewone es.
Hayestraat, Hoogbos (Brakel)
De opgaande abeel staat op een talud ten oosten van een voetweg. De boom staat op de plaats waar het pad Hoogbos in de Hayestraat uitkomt. De grauwe abeel is de meest noordelijke boom van een zeer gevarieerde houtkant.
Wallekouter (Brakel)
De opgaande Hollandse linde bevindt zich in de perceelshoek van een weiland, aan straatzijde van de Wallekouter. De mooi uitgegroeide boom is gerelateerd aan een voormalige hoeve, die op oude kaarten, zoals Vandermaelen en Popp, te zien is. De linde was vermoedelijk een welkomstboom bij het erf.
Verrebeke 25 (Brakel)
De opgaande Hollandse linde staat aan straatzijde bij een voormalig erf. De mooi uitgegroeide boom heeft een omtrek van 360 cm.
Hayestraat (Brakel)
De opgaande oude populierenkloon staat op de perceelsgrens van enkele weilanden in de vallei van de Verrebeek. De Marilandicapopulier staat in het verlengde van een knotwilgenrij.
Livierenstraat, Wallekouter (Brakel)
De opgaande populier bevindt zich in de zuidelijk bosrand van een valleibosje bij de Verrebeek. De boom, vermoedelijk een oude populierenkloon, staat in de nabijheid van het wandelpad.
Driestenbroekestraat (Brakel)
Opgaande populieren 'Marilandica' staan op perceelsgrenzen van graslanden. In sommige gevallen staan de bomen in gemengde houtkanten, met andere opgaande bomen en/of knotbomen.
Verrebeke (Brakel)
De omvangrijke zwarte els staat op de rechter oever van de Verrebeek. De boom met ontbrekende top heeft een omtrek van bijna 2 m.
Verrebeke (Brakel)
De omvangrijke zwarte els staat op de rechter oever van de Verrebeek. De tegen een dode es leunende boom heeft een omtrek van 182 cm.
Verrebeke 25 (Brakel)
De opgaande omvangrijke haagbeuk staat op de perceelsgrens van een tuin, langs pad haaks op de Verrebeek. De boom hoort bij een rij opgaande bomen.
Hayestraat (Brakel)
De kaphaag van haagbeuk bevindt zich tussen een grasland dat aan het verbossen is, en het pad in het verlengde van de Hayestraat.
Hayestraat (Brakel)
De kaphaagrelicten zijn op de noordelijke bosgrens van het Hayesbos gelegen. Op verschillende plaatsen langs deze bosgrens komen geknotte haagbeuken voor in een dicht plantverband.
Wallekouter (Brakel)
De zware geknotte schietwilg staat in de noordoostelijke hoek van een weiland bij de vallei van de Verrebeek. Aan de noord- en oostzijde van de boom, met een omtrek van bijna 7 m, grenst akkerland.
Verrebeke 27 (Brakel)
Semigesloten bakstenen hoeve in straatbocht waar twee grote linden de erftoegang markeren; teruggaand op een hoeve met losse bestanddelen opklimmend tot eind 18de eeuw, wellicht in het derde kwart van de 19de eeuw grosso modo veranderd tot de huidige configuratie met gedeeltelijke vervanging van en uitbreiding van de bestaande gebouwen.
Verrebeke 12 (Brakel)
Aan een doodlopende zijweg gelegen semigesloten hoeve met overwegend bakstenen hoevegebouwen onder snijdende zadeldaken (pannen en kunstleien) rondom gekasseide rechthoekige binnenplaats, merendeels van circa 1870.
Driestenbroekestraat 46 (Brakel)
Semigesloten hoeve met U-vormige aanleg. Boerenwoning met schuur, bakhuis en stallen minstens opklimmend tot het vierde kwart van de 19de eeuw, in het tweede kwart van de 20ste eeuw vergroot en uitgebreid. Gekasseid erf toegankelijk via ijzeren hek tussen schuur en loods.
Hayestraat (Brakel)
Wegkapel aan de rand van Hayesbos, gelegen onder hoge linden. Rechthoekige bakstenen wegkapel op sokkel, uit de tweede helft van de 19de eeuw met pannen zadeldak met decoratief ijzeren kruis.
Steneplein (Brakel)
De twee knotpopulieren van oude populiervariëteit of mogelijk zwarte populier, staan op de rand van een weiland, grenzend aan een landbouwpad.
Poerensberg 2, Steneplein (Brakel)
Twee natuurlijk gevormde mispelstruiken, één op de perceelsgrens van een erf, en één op de perceelsrand tussen een akkerland en een pad.
Hayestraat (Brakel)
De twee opgaande linden staan achter de Sint-Jozefskapel. Deze kapel staat op de splitsing van de Hayestraat met een losweg.
Verrebeke 27 (Brakel)
De twee welkomstbomen staan bij de erftoegang van een semi-gesloten hoeve. De meest zuidelijke boom is recent vervangen. De boomstronk van de oude verwijderde boom is nog aanwezig. Hieruit heeft men vanuit de stamopslag een nieuwe jonge boom geselecteerd die voorlopig nog beheerd wordt als opgaande boom. De meest noordelijke boom is een gekandelaarde boom die werd ontdaan van alle takken.
Steneplein (Brakel)
De rij hakhout van katwilg bevindt zich in de bovenste helft van een talud en paalt in het zuiden aan een grasland.
Everbeek, Nederbrakel, Opbrakel (Brakel)
Dit gebied situeert zich op in het zuiden van Brakel. De zuidelijke en westelijke grens wordt deels door de gewestgrens gevormd. De bossen liggen op de hellingen van de getuigenheuvels van de Vlaamse Ardennen, waarop de bronnen van enkele beken liggen. De valleien van de bovenlopen van de Verrebeek, Dorenbosbeek en Terkleppebeek worden gekenmerkt door graslanden met KLE's, ze vormen een halfopen landschap. De steile zijvalleien van de Terkleppebeek hebben een mozaïek van kleinere bosjes, graslanden en akkerlanden. De Maandagkouter en de Wallekouter rond de Verrebeekmolen hebben een open karakter. Het Mijnwerkerspad, een voormalige spoorlijn, wordt door de houtkanten op talud in het landschap afgetekend.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Hayesbos en Verrebeekvallei [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/15081 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.