Het stadspark werd aangelegd in landschappelijke stijl tussen 1869 en 1875 naar het winnende wedstrijdontwerp van Jaques Rosseels en Julien Goyers, later verder uitgewerkt door Louis Fuchs.

Historiek

Het stadspark Sint-Donatius, met een oppervlakte van circa 2,4 hectare, bevindt zich tussen de Tiense-, de Vlamingen-, de Naamse- en de Charles Deberiotstraat, op de plaats van het voormalige “Gildenhof” (het oefenterrein van de schuttersgilde in de gracht van de stadsomwalling tussen de Tiense- en de Naamsestraat ), de tuin van "den Hooren" (Vlamingenstraat 112-114), de tuinen van het Hoge Heuvel-, het Atrecht- en het Premonstreitcollege, het perceel waarop het geboortehuis van Charles de Bériot stond en de tuin van het voormalige Sint-Donatiuscollege in de Charles Deberiotstraat. Het park werd aangelegd tussen 1869 en 1875, naar het winnende wedstrijdontwerp van Jaques Rosseels en Julien Goyers, later verder uitgewerkt door Louis Fuchs.

De bescherming als landschap in 1978 en de restauratie (1993-1998), met als doel terug te keren naar het oorspronkelijke concept, vormde het einde van een periode van miskenning, waarbij naast de inrichting van een speelhoek (1936), een duiventil (1959) en een dierenpark (1972), de smeedijzeren hekkens verwijderd werden, één van de vijvers gedempt (1990) en een gedeelte van de rotstuin afgebroken werd (1990).

Beschrijving

De hoofdingang van het stadspark, aangelegd in landschappelijke stijl, bevindt zich langs de Tiensestraat. Het park wordt sinds 1957 afgesloten door het hardstenen toegangsportaal van het voormalig Van de Wynckelecollege. In dat jaar werd het college afgebroken; de poort (en de flankerende panelen), die reeds beschermd waren als monument bij Besluit van Secretaris-Generaal van 8 juli 1942, werden daarbij naar het stadspark overgebracht. De classicistische poort wordt gevormd door een spiegelboogvormige doorgang tussen composietpilasters met verdiepte spiegels onder een gebogen fronton met rocaillevormige sluitsteen en blind boogveld.

Het voormalige Gildenhof achter de poort, bestaande uit een dreef omzoomd met platanen op straatniveau en een hoger gelegen gedeelte naast de eerste stadsomwalling, leidt naar het eigenlijke park: een glooiend geheel van grasperken met twee vijvers, een waterval en een rotspartij naar ontwerp van Rosseels (1891), een halfronde muziekkiosk in gietijzer en hout uit 1898 naar ontwerp van Eugène Frische (1898) en een deel van de eerste oude stadsomwalling (een muurfragment langs het oostelijke deel van het park en een torenfragment, centraal gelegen in het park). De muziekkiosk verving een oudere Chinese kiosk uit 1835 waarvan de akoestische eigenschappen niet voldeden. Het muurfragment van de eerste stadsomwalling is circa 135 meter lang en circa drie meter hoog. Het fragment begint kortbij de Tiensestraat, aan het begin van het voormalige Gildenhof en volgt deze dreef tot het eigenlijke park. Een circa 8 meter hoog torenfragment met U-vormige plattegrond sluit aan bij deze muur. De ruïne van een vrijstand torenfragment werd naar ontwerp van Rosseels (1869) als folie in de omgeving van de vijver in het park geïntegreerd.

In het park komen vier merkwaardige bomen voor die op de kampioenelijst van de Belgische Dendrologische Inventaris de elfde tot twintigste plaats innemen (inventarisatie in 2004). Het gaat om een 27 meter hoge witte paardenkastanje (Aesculus hippocastanum) met een stamomtrek van 5,18 meter, een zeventien meter hoge ginkgo (Ginkgo biloba) met 3,67 meter stamomtrek, en treurbeuk (Fagus sylvatica ‘Pendula’) van zeventien meter hoog en met een stamomtrek van 2,50 meter en een Japanse honingboom (Styphnolobium japonicum) met 4,70 meter stamomtrek.

Bibliografie

Waarden

Het Sint-Donatuspark te Leuven is beschermd als stadsgezicht.