De bescherming als monument omvat de Sint-Laurentiuskapel. De onmiddellijke omgeving van de kapel is als dorpsgezicht beschermd.

Het beschermingsdossier motiveert de historische, architectuurhistorische en artistieke waarde van de Sint-Laurentiuskapel van Helen als volgt:
"de historische waarde: als voormalige dochterkapel (quarta capella) van de Sint-Pieterskerk van Orsmaal, die nadien bij de parochie Zoutleeuw werd gevoegd en waarvan de huidige vormgeving grotendeels het resultaat is van verbouwingen uit 1761-1769, uitgevoerd in opdracht van de cisterciënzerinnenabdij van Maegdendael te Oplinter, die de belangrijkste tiendenheffer was."
"de architectuurhistorische en artistieke waarde: merkwaardige, ietwat gedrongen en stilistisch heterogene kapel, bestaande uit een laatgotisch koor in bak- en kalkzandsteen met rechte koorsluiting en spitsboogvensters en een uitbreiding van 1761-69, in Louis XV-stijl, namelijk een sacristie en een met houten klokkenruiter (ca. 1850) bekroonde, twee traveeën diepe beuk waarvan de westingang en de vier bovenlichten zijn gevat in een zeer verzorgde, vlakke steekboogomlijsting. De sacristie is gedeeltelijk, de beuk volledig opgetrokken in het duurzame kwartsiet van Tienen, een materiaal dat na de gotische periode vrijwel niet meer werd gebruikt voor grotere architecturale ensembles, wat deze late 18de-eeuwse toepassing vrijwel uniek maakt."