Beschermd monument

Windmolen Ma Campagne

Beschermd monument van tot ( voorlopige bescherming)

De rechtsgeldigheid van dit aanduidingsobject is niet meer actueel.
ID
174427
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/174427

Besluiten

Windmolen Ma Campagne met overgangszone
voorlopige beschermingsbesluiten: 29-09-2023  ID: 15181

Beschrijving

Windmolen Ma Campagne is beschermd als monument.

De cultuurgoederen die integrerend deel uitmaken van het monument versterken de industrieel-archeologische waarde ervan.



Waarden

Windmolen Ma Campagne is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

industrieel-archeologische waarde

De industrieel-archeologische waarde van de Ma Campagnemolen ligt in de afleesbaarheid van het historisch productieproces, namelijk het malen van granen voor menselijke en dierlijke consumptie. Het integraal aanwezige staande en gaande molenwerk met inbegrip van enkele cultuurgoederen laat toe om nog steeds het geheel van opeenvolgende handelingen te stellen die gezamenlijk leiden tot de productie van meel.

De Ma Campagnemolen is een herkenbaar voorbeeld van een staak- of standaardmolen, historisch het meest voorkomende windmolentype in Vlaanderen. Tot in de vroege 19de eeuw waren de meeste windmolens die opgericht werden, houten staakmolens. Historisch zijn er iets meer dan 2600 houten staakmolens bekend. Daarvan resten er nu 87. Dit maakt dat houten staakmolens zeer zeldzaam zijn.

De windmaalvaardigheid van de Ma Campagnemolen wordt ondersteund door de context, die aan de noordwest- en de noordoostzijde nog gedeeltelijk open is en voldoende windvang garandeert maar die bedreigd wordt, onder meer door bebouwing. Daarom omvat de bescherming een overgangszone. Een overgangszone wordt dus afgebakend in functie van het vrijwaren van de molenbiotoop die de industrieel-archeologische waarde ondersteunt. De molenbiotoop is de omgeving die van invloed is op het functioneren van de molen als maalwerktuig en deze omgeving wordt in de eerste plaats gekenmerkt door openheid. Bij de Ma Campagnemolen is met name de omgeving aan de noordwest- en noordoostzijde nog relatief open maar voor de windvang zijn alle percelen binnen een straal van 100 meter rond de molen van cruciaal belang en kan een zone van 400 meter rond de molen invloed hebben.

historische waarde

Als windgraanmolen illustreert de Ma Campagnemolen de belangrijke economische rol die windmolens speelden van de late 12de eeuw tot en met het interbellum. Op deze plaats wordt al in 1560 melding gemaakt van een molen. Het figuratief plan van Wervik van Jacob van Deventer geeft ongeveer op deze plaats een standaardmolen aan.

De Ma Campagnemolen illustreert ook het lot dat zeer veel windmolens ondergingen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Veel windmolens, waaronder de Ma Campagnemolen, werden in oktober 1914 door de invallende Duitse troepen opgeblazen. Na de oorlog werd ook hier een oude molen, in casu de Knokmolen uit de Dronkaartstraat in Lauwe, aangekocht en heropgericht. De ‘nieuwe’ molen fungeerde echter niet meer als oliemolen maar enkel als graanmolen. Voor oliemolens was er immers door de invoer van petroleum geen toekomst meer.

De Ma Campagnemolen is tevens een zeer zeldzaam voorbeeld van een standaardmolen die bij windstilte met mechanische kracht werd aangedreven. Naast de achtermolen stond destijds een motor opgesteld die niet alleen de loper maar ook de builmolen met elevator en de haverpletter aandreef. Zodoende probeerde de windmolenaar de concurrentie te ondervangen van de mechanische maalderijen.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Windmolen Ma Campagne

Kruisekestraat (Wervik)
De molen Ma Campagne, ook gekend als de Kruisekemolen, is een standaardmolen met open voet. Functioneel gaat het om een korenwindmolen.

Andere relaties

Heeft als overgangszone

Wordt opgevolgd door

Windmolen Ma Campagne

Kruisekestraat (Wervik)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Windmolen Ma Campagne [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/174427 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.