Teksten van Parochiekerk Sint-Kwinten

https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/1779

Parochiekerk Sint-Kwinten versie 1 - 05/12/2013 ()

De Sint-Kwintenskerk bestaat uit een zandstenen constructie in Brabantse gotiek met nog omringend kerkhof. De plattegrond ontvouwt een basilicaal schip, een uitspringende dwarsbeuk met kruisingtoren en een vlak gesloten koor.

Het driebeukig schip bewaart een romaanse kern in het metselwerk (wellicht 11de-eeuws) die tijdens de eerste helft van de 17de eeuw in gotische stijl werd verbouwd. Bij de wederopbouw in 1863 door architect Laureys, na de brand die de kerk (voornamelijk de oostpartij) in 1858 trof, werd het schip vergroot van vijf tot zes traveeën.

De middenbeuk wordt geritmeerd door spitsboogvormige scheibogen op kruisribgewelven waarvan de ribben uitlopen op schalken met kapiteeltjes en voetstukken rustend op de dekplaat van de zuilen met koolbladkapiteel. Het gelijkaardig overwelvingssysteem in de zijbeuken is voorzien van zware gordelbogen op consoles met lichte renaissance-inslag. Op de gordelboog van de zuidelijke zijbeuk werd het jaartal 1631 aangebracht. De zijbeuken worden verlicht door middel van 17de-eeuwse spitsboogvensters, de kleine bovenlichten kregen hun huidige spitsboogvorm pas bij de wederopbouw na 1858.

Het uitspringend transept van vijf traveeën dateert uit de eerste helft van de 14de eeuw. De noordelijke transeptarm werd sterk beschadigd bij de brand en in 1859 aangepast (jaartal in de geveltop). Deze bestaat uit twee traveeën, slechts verlicht door een spitsboogvenster in de noordelijke puntgevel.

De zuidelijke transeptarm, uit de tweede helft van de 14de eeuw, behoudt zijn oorspronkelijke zuidelijke puntgevel met een breed spitsboogvenster geflankeerd door steunberen en uitlopend op de versierde geveltop met drie spitsboognissen gevuld met een driepas boven een rondboog. Deze nissen herbergden aanvankelijk de beelden van Onze-Lieve-Vrouw, Sint-Kwinten en Sint-Gertrudis, die zich nu in de kerk bevinden. Tegen de westgevel bevinden zich traptorentjes. Beide transeptarmen hebben een kruisriboverwelving opgevangen door kraagstukken met bladwerkversiering uit de eerste helft van de 16de eeuw.

De kruisingtoren uit het midden van de 14de eeuw diende na de brand heropgebouwd te worden. De toren wordt gesteund door vierkante pijlers met hoge spitsbogen en een stergewelf opgevangen door consoles. Spitsboogvormige galmgaten en een hoge torennaald (1867) verlenen de kerk haar typisch silhouet.

Het koor van vier traveeën met vlakke sluiting werd aangevat circa 1250 en voltooid tegen het einde van de 13de eeuw. Vroeggotische elementen zijn terug te vinden in de plint van de oostmuur en in de aanzet van lisenen die echter doodlopen ter hoogte van de vensterdorpel. Een gedicht spitsboogvenster bevindt zich in de sluiting en hoge lancetvensters komen voor in de koortraveeën (de oostelijke dichtgemetseld). Bij de verbouwing na 1858 werden de muren en vensters licht verhoogd en het koorgewelf aangebracht.

De zuidelijke sacristie is gedateerd "I.B. GEERTS 1779". De noordelijke sacristie dateert van 1874 door architect Hansotte.

Meubilair
  • Schilderijen van G. De Crayer, een doek met Christus aan het Kruis op het hoofdaltaar en een paneel met Marteling van Sint-Kwinten op het zuideraltaar (laatst genoemde gesigneerd C. Crayer F) van circa 1656
  • Aanbidding der Herders van M. De Hase (midden 18de eeuw) op het noorderaltaar
  • Het belangrijkste beeldhouwwerk werd in een kapel aan het eind van de noordzijbeuk gegroepeerd: een bas-reliëf met Calvariegroep in een drielobbige nis, van circa 1250 (oorspronkelijk in de koorgevel), de beelden van Onze-Lieve-Vrouw, Sint-Kwinten en Sint-Gertrudis (14de eeuw) afkomstig van de zuidertranseptgevel, een Ecce Homo (1652?), een volkse Sint-Rochus, 17de eeuw(?)
  • Communiebank in rococostijl van Van Der Haegen, afkomstig van de abdij van Ninove(?)
  • Régence preekstoel (eerste helft 18de eeuw) en een Louis XVI-biechtstoel (tweede helft 18de eeuw).

Bron: DE MAEGD C. & VAN AERSCHOT S. 1975: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Vlaams-Brabant, Halle-Vilvoorde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 2n, Gent.
Auteurs:  De Maegd, Christiane; Van Aerschot, Suzanne
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Kwinten [online], https://id.erfgoed.net/teksten/152127 (geraadpleegd op ).


Parochiekerk Sint-Kwinten ()

De bescherming als monument omvat de parochiekerk Sint-Kwinten. In 2000 werd ook de kerkhofmuur als monument en het kerkhof als dorpsgezicht beschermd.


Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Kwinten [online], https://id.erfgoed.net/teksten/188185 (geraadpleegd op ).