Beschrijving
Het gebouwencomplex met winkel en voormalige zeepziederij te Kleine Brogel, is beschermd als monument.
Waarden
De voormalige zeepziederij en winkel zijn beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
sociaal-culturele waarde, volkskundige waarde
Een zeepziederij of zeeperij is een bedrijf waar zeep uit vetten werd vervaardigd. De oudste bereidingsmethode is de alkalische hydrolise van vetten of het zeepzieden. Na het koken (zieden) van de vetten met loog werd de zeep door afkoeling en uit zouten afgescheiden uit het reactiemengsel. De zeepziederij ligt in woongebied met landelijk karakter.
historische waarde
Het gebouwencomplex omvatte eertijds de zeepziederij en winkel van Hendrik Essers (1815-1893), burgemeester van Kleine-Brogel van 1864 tot 1893, koopman in kruidenierswaren en uitbater van een groothandel in koloniale waren, alsook van diens echtgenote Joanna Maria Van Winkel. In kern gaat het complex terug tot 1848. Na brandstichting in 1888, werd het nog datzelfde jaar hoger opgetrokken. In 1871 was dit geheel reeds uitgebreid met een dienstgebouw ten westen.
historische waarde
in casu architectuurhistorische waarde: Het gaat om een vrij uniek voorbeeld van een aanvankelijk U-vormig en heden gesloten gebouwencomplex, daar de meeste gebouwen in de Kempische landelijke nederzettingen een langgestrekt uitzicht hebben. Ook het ophogen van het woonhuis in 1888 wijst op de relatief hoge rijkdom van de toenmalige eigenaars. De diverse vleugels zijn doorgaans voorzien van traditionele aandaken met vlechtingen, schouder- en topstukken.