Beschermd monument van tot heden
Herberg A la Belle Vue
definitieve beschermingsbesluiten: 15-12-2017 ID: 14572
Deze bescherming betreft de voormalige herberg "A la Belle Vue" met inbegrip van het aansluitend lager volume en gekasseid achtererf met dwarsschuur.
De voormalige herberg "A la Belle Vue", omvattende ensemble van herberg met aansluitend lager volume en gekasseide achtererf met dwarsschuurtje, is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
Er bestaat een belangrijke historische verbondenheid tussen enerzijds het kasteel van Wijnendale, dat in kern teruggaat tot de middeleeuwen en vanaf 1833 herbouwd werd tot een neo-middeleeuws waterslot door de familie Matthieu de Wynendaele, en anderzijds de herberg die in 1888 gebouwd werd door de kasteelheer, als herberg bij het kasteel, en gedeeltelijk ook als hovenierswoning. Functioneel en stilistisch sluit de herberg net buiten het domein aan bij de nutsgebouwen of afhankelijkheden die vanaf de tweede helft van de 19de eeuw op het kasteeldomein gebouwd werden. Het kasteel van Wijnendale en de herberg "A la Belle Vue" spelen samen met het station van Wijnendale (heden gesloopt) een belangrijke rol in de ontwikkeling en de bouwkundige identiteit van het gehucht Wijnendale, dat pas in 1912 een zelfstandige parochie werd en tijdens het interbellum een kerk kreeg. De herberg "A la Belle Vue" getuigt van het tot voor de Tweede Wereldoorlog levendige herbergleven in Vlaanderen. De uitzonderlijke herbergluifel vormt niet alleen een herkenbaar architecturaal element, maar ook een functioneel element: beschut tegen weer en wind, en tegen de zon, kon de herbergbezoeker bij een glas genieten van een mooi uitzicht op de neo-middeleeuwse "Wijnendalepoort".
De herberg "A la Belle Vue" illustreert samen met de "Wijnendalepoort" de gerichtheid van het kasteeldomein op het in 1868 gebouwde station van Wijnendale (heden gesloopt). Via de "Wijnendalepoort" en de in 1876 aangelegde Wijnendale-Stationsstraat verschafte de kasteelheer zich toegang tot de eigentijdse vervoersmodus van de treinen. De kasteelheer benadrukte het belang van deze nieuwe ontsluiting van het kasteel niet alleen door de monumentale poort, maar ook door de herberg die in 1888 ingeplant werd op het hoekperceel van de steenweg (Oostendestraat) en de Wijnendale-Stationsstraat. De bouw van de poort, de aanleg van de straat en de bouw van de herberg maken, ondanks de tijdsspanne van meer dan tien jaar, deel uit van één stedenbouwkundig concept. De inplanting van de herberg - met afstemming van het grondplan op de scherpe perceelshoek - versterkt de zichtas op de monumentale "Wijnendalepoort" vanuit de Wijnendale-Stationsstraat. Ook vanaf de steenweg ontstaat er een belangrijke zichtas op de herberg met luifel én op de poort. De kasteelheer sloot door de bouw van deze herberg aan bij een oudere traditie. Herbergen vormen herkenningspunten langs belangrijke (steen)wegen. De afspanningen "In 't Hof van Engeland" (Torhout) en "Den Engel" (Ichtegem) - in de tweede helft van de 18de eeuw gebouwd langs de toen pas aangelegde steenweg Torhout-Wijnendale-Oostende - vormen hier goede voorbeelden van door hun beeldbepalende inplanting en volumewerking. In eenzelfde traditie en precies in het midden tussen de hoger genoemde afspanningen bouwde de familie Matthieu de Wynendaele ruim een eeuw later, in 1888, langs deze steenweg, aan de overzijde van haar kasteel, de beeldbepalende herberg "A la Belle Vue". Door de bouw van de herberg profileerde de kasteelheer zich ook aan de overzijde van de steenweg. De herbergnaam "A la Belle Vue" is erg toepasselijk: enerzijds bood de herbergluifel een mooi zicht op het kasteeldomein van Wijnendale, anderzijds vormt de herberg zelf een beeldbepalend gebouw aan de oostzijde van de steenweg. Naast de vrijstaande inplanting van de herberg op een hoekperceel, zorgen ook de volumewerking, het verzorgde materiaalgebruik en de luifel ervoor dat de herberg een herkenningspunt vormt op de steenweg. De volumewerking van twee bouwlagen en een aansluitend lager gedeelte refereert aan de imposante 18de-eeuwse afspanningen.
Uit de architectuur en het verzorgde, maar sobere materiaalgebruik (donkerrode baksteen en geglazuurde pannen) blijkt duidelijk dat de herberg een afhankelijkheid van het kasteel is. Door het verzorgde metselwerk met expressieve toepassing van lisenen en rondboogfriezen, én de overkragende daken in een dambordpatroon van rode en blauw-zwarte pannen straalt de herberg - net als de nutsgebouwen op het kasteeldomein - een pittoreske sierlijkheid uit. Het verzorgde baksteenmetselwerk en de uitzonderlijke herbergluifel versterken de beeldbepalende uitstraling van de herberg "A la Belle Vue". Net op de in een zichtas gelegen voorgevel (steenweg) en zuidelijke zijgevel (Wijnendale-Stationsstraat) wordt het metselwerk verrijkt en verdiept met (hoek)lisenen en rondboogfriezen. Met zorg voor esthetiek wordt de symmetrie van de zuidelijke zijgevel ten top gedreven: het linker venster met luiken wordt rechts gespiegeld in een blind nis, waarin sporen van raamimitatie bewaard zijn. De voorgevel van de herberg is bijkomend verrijkt met de uitzonderlijke luifel. Deze luifel, rustend op een sierlijke houten constructie, vormt een belangrijk element binnen het volume- en dakenspel van de herberg. De herberg "A la Belle Vue" vormt een representatief voorbeeld van een 19de-eeuwse, landelijke herberg, met aansluitende stalling en gekasseid achtererf met dwarsschuurtje. De typologie van de eigenlijke herberg is erg herkenbaar: naast de buitenzijde met breedhuisvolume onder pannen zadeldak en verzorgde beluikte vensters is ook het sobere maar verzorgde interieur met gelagzaal en binnenschrijnwerk van deuren, schouwtjes en trappen bewaard. De stoep aan de Oostendestraat en het achtererf getuigen van de vroegere diversiteit in kasseibestrating: de stoep is aangelegd met gelijkmatige kasseien, het achtererf in diverse types kasseien, op maat geselecteerd. Dergelijke bestrating kwam vaak voor op boerenerven, maar is nu zeer zeldzaam geworden.
Oostendestraat 345-347 (Torhout)
De herberg werd in 1888 gebouwd door kasteelheer Matthieu de Wynendaele van het kasteel van Wijnendale. De vrijstaande herberg is beeldbepalend gelegen op de hoek van de Oostendestraat en de Wijnendale-Stationsstraat.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Herberg A la Belle Vue [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/21189 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.