De houten windmolen Schaliënmolen is beschermd als monument.
Deze bescherming werd op 29 juni 2022 voorlopig opgeheven omdat de erfgoedwaarden van het beschermde goed onherstelbaar zijn aangetast of verloren gegaan. De molen was op moment van bescherming in 1981 al in een slechte bouwfysische toestand. Deze toestand verslechterde de daaropvolgende decennia in die mate dat in 2004 een demontage noodzakelijk bleek. Op 17 mei 2004 werd een vergunning verleend tot demontage en opslag van de herbruikbare en maatgevende onderdelen op het perceel, bekend ten kadaster als: Tessenderlo, 3de afdeling, sectie C, perceelnummer 1412/H (heden 1412/S). Sindsdien is de bouwfysische toestand van de molenonderdelen zodanig aangetast dat de molen materieel als bijna volledig verloren kan worden beschouwd. Door de aantasting en het verlies van de erfgoedkenmerken en -elementen is herstel enkel mogelijk door een volledige reconstructie met nieuwe materialen. Daarenboven is het oorspronkelijk molenbiotoop verloren gegaan door bebossing en bebouwing wat de werking als windmaalvaardige molen – cruciaal voor het behoud en de erfgoedwaarde – onmogelijk maakt. Ook de molenaarswoning die bijdroeg tot de context van de molen op het moment van bescherming, is ondertussen ingrijpend verbouwd.
Tijdens het openbaar onderzoek, volgend op de voorlopige opheffing, werd een concreet voorstel gedaan tot windmaalvaardige heropbouw van de molen op de oorspronkelijke locatie. De initiatiefnemer van deze restauratie heeft overtuigend aangetoond dat zo'n windmaalvaardige heropbouw mogelijk is op basis van de bewaarde molenonderdelen en documenten, en op basis van een verleende kapmachtiging voor hakhoutkap en uitdunning op het perceel van de molen en het perceel errond. De procedure tot opheffing van het beschermingsbesluit werd daarom op 15 februari 2024 stopgezet.
De houten windmolen is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de: