Beschermd monument

Begijnhof

Beschermd monument van tot heden

ID
2609
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/2609

Besluiten

Sint-Agnesbegijnhof, muurrestanten, stratenpatroon en omgeving
definitieve beschermingsbesluiten: 12-05-2005  ID: 4368

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

Deze bescherming betreft de portierswoning, winning, infirmerie, conventhuizen, woningen, kerk, kerkplein en stratenpatroon van het begijnhof van Sint-Truiden.



Waarden

Portierswoning, winning, infirmerie, conventhuizen, woningen, kerk, kerkplein en stratenpatroon zijn beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde

Het begijnhof is een stichting van 1265, onder impuls van abt Willem van Rijkel, op een terrein van de abdij van Sint-Truiden, buiten de stadsmuren gelegen, nabij het gehucht Schurhoven. De manier waarop de begijnen het terrein structureerden is tot op heden bepalend gebleven voor het uitzicht ervan. De voornaamste bebouwing van het begijnhof in sensu strictu is geconcentreerd op de zuidelijke hoek van het terrein, en grenst enkel ter hoogte van de hoek Schurhoven-Speelhoflaan aan de buitenwereld. Het oorspronkelijke straatbegijnhof wordt afgebeeld op een plan van 1694, de Ferrariskaart bevestigt in grote lijnen de aanleg, maar op het voorprimitieve kadasterplan van 1825 verschijnt een afgekalfde constellatie, met een onbebouwd kerkplein, maar daarrond toch bebouwing langsheen een patroon van straatjes. De gebouwen die worden weergegeven blijken alle te dateren van vóór de Franse Revolutie. De situatie van 1825, straatjes, plein en bebouwing, bleef tot op heden bewaard, in kern gedeeltelijk aangetast en aangevuld met nieuwbouw.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde:
Van de gebouwen die de begijnen lieten oprichten bleef het kerkgebouw bewaard, een 12de-eeuwse constructie, representatieve en/of functionele gebouwen als de portierswoning, de winning, de infirmerie, het torenhuis, alsook verschillende begijnenhuizen, waarvan er enkele als convent kunnen worden bestempeld. De panden zijn veelal in baksteen opgetrokken, soms met vakwerksporen, en vertonen 17de- tot 18de-eeuwse karakteristieken. De eigenlijke begijnenhuizen vertonen een uniforme structuur, zowel extern als intern, en zijn sober afgewerkt. Naast de grotere dubbelhuizen bleven ook een aantal enkelhuizen bewaard, langsheen het poortstraatje en in de noordelijke hoek van het hof, als restant van een groter bestand dat grotendeels werd gesloopt.

wetenschappelijke waarde

Het kerkplein heeft nog een zeker archeologisch potentieel als locatie van een tegenwoordig verdwenen bouwblok.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Begijnhof

Begijnhof (Sint-Truiden)
Het Sint-Agneshof werd gesticht in 1258. De grond gelegen ten zuidoosten van de Cicindria, in het gehucht Schurhoven, werd geschonken door abt Willem van Rijkel; de pastoors werden door de abdij benoemd. In 1798 werd het begijnhof onteigend en verkocht.


Groenaanleg van het begijnhof

Begijnhof (Sint-Truiden)
Rechthoekig plein, met 13de-eeuwse Sint-Agneskerk als kern van het voormalig begijnhof, in zijn huidig uitzicht daterend van na de Tweede Wereldoorlog.

Is de omvattende bescherming van

Begijnenhuis

Begijnhof 11 (Sint-Truiden)
Drie traveeën en anderhalve bouwlaag onder zadeldak, uit de 17de eeuw. Wit overkalkt stijl- en regelwerk met lemen vullingen en niet zichtbare timmer, voor een groot gedeelte versteend.


Begijnenhuis

Begijnhof 19 (Sint-Truiden)
Gelegen aan het einde van de straat; vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, met kern uit de 17de eeuw, doch volledig aangepaste gevelordonnantie.


Begijnenhuis

Begijnhof 23 (Sint-Truiden)
Thans aan beide zijden omgeven door recente gebouwen. Bakstenen gebouw op een kalkstenen plint; kalkstenen hoekbanden op de benedenverdieping.


Begijnenhuis

Begijnhof 53 (Sint-Truiden)
Kern uit de 17de eeuw. Witgekalkt bakstenen gebouw op een gecementeerde plint; gesmeed ijzeren muurankers.


Begijnenhuis

Begijnhof 55 (Sint-Truiden)
Anderhalve bouwlaag onder zadeldak (Vlaamse pannen), uit de 17de eeuw. Bakstenen gebouw op een gecementeerde plint; gesmeed ijzeren muurankers.


Begijnenhuis

Begijnhof 56 (Sint-Truiden)
Twee bouwlagen onder zadeldak, uit de 17de eeuw. Bakstenen gebouw met gesmeed ijzeren muurankers.


Begijnenhuis

Begijnhof 64 (Sint-Truiden)
Aanleunend bij de begijnhofhoeve. Gevelordonnantie uit de tweede helft van de 19de eeuw, doch oudere kern uit de eerste helft van de 18de eeuw. Witgekalkt bakstenen gebouw.


Begijnenhuis gedateerd 1690

Begijnhof 10 (Sint-Truiden)
Huis door middel van muurankers gedateerd A 1690. Baksteen op een recente, hardstenen plint; gesmeed ijzeren muurankers.


Begijnenhuis gedateerd 1721

Begijnhof 63 (Sint-Truiden)
Huis door middel van muurankers gedateerd A 1721. Bakstenen gebouw op een gecementeerde plint.


Begijnenhuis gedateerd 1722

Begijnhof 62 (Sint-Truiden)
Huis van anderhalve bouwlaag onder zadeldak, op een gevelsteen boven de deur gedateerd 1722, doch mogelijk oudere kern (sporen van houtconstructie in de zijgevel).


Begijnenhuis Torenhuis

Begijnhof 8 (Sint-Truiden)
mogelijk vroeger de woning der grootmeesteres. Door middel van muurankers gedateerd 1619.


Begijnenhuis, gedateerd 1734

Begijnhof 54 (Sint-Truiden)
Gelegen op de hoek van de straat; huis van vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, op een gevelsteen boven de deur gedateerd W 1734, doch oudere kern.


Begijnenhuisje

Begijnhof 9 (Sint-Truiden)
Huis van anderhalve bouwlaag onder zadeldak, overkalkt stijl- en regelwerk met lemen vullingen uit de 17de eeuw, in het eerste kwart van de 21ste eeuw gereconstrueerd.


Begijnenhuizen

Begijnhof 41-42, 45-52 (Sint-Truiden)
Reeks begijnhuizen met oude kern uit de 17de eeuw - eerste helft 18de eeuw.


Begijnenwoning

Begijnhof 2A (Sint-Truiden)
Bakstenen huis van vier traveeën en anderhalve bouwlaag onder zadeldak, uit de 17de eeuw, gereconstrueerd in het eerste kwart van de 21ste eeuw.


Begijnhofhoeve bij Sint-Agnes-begijnhof

Begijnhof 65 (Sint-Truiden)
Gesloten hoeve uit midden 18de eeuw, gelegen aan de toegangsstraat van het begijnhof, en met de zuidwestelijke gevel opgenomen in de straatwand; de gevel springt licht in ten opzichte van de andere gebouwen van de straat.


Begijnhofhuis

Begijnhof 29 (Sint-Truiden)
Breedhuis van vier traveeën en anderhalve bouwlaag in wit gekalkte baksteen, met sporen van een aanwezige vakwerkconstructie, op een gepikte plint onder een zadeldak met Vlaamse pannen.


Begijnhofkerk Sint-Agnes

Begijnhof (Sint-Truiden)
Met de bouw van de kerk werd begonnen kort na de stichting van het begijnhof; de oudste gedeelten dateren uit de tweede helft van de 13de eeuw, en zijn voorzien van laatromaanse en vroeggotische elementen.


Burgerhuis

Begijnhof 20 (Sint-Truiden)
Vijf traveeën en twee bouwlagen onder gebogen zadeldak, uit de 17de eeuw, doch met sterk gewijzigde gevelordonnantie. Bakstenen gebouw met gesmeed ijzeren muurankers.


Conventhuizen

Begijnhof 57-60 (Sint-Truiden)
Reeks identieke huizen van twee bouwlagen onder gebogen zadeldak, van 1780. Witgekalkte bakstenen gebouwen op een kalkstenen plint; gesmeed ijzeren muurankers.


Godshuis Heilige Drievuldigheid

Begijnhof 30 (Sint-Truiden)
Alleenstaand huis van zeven traveeën en twee bouwlagen onder steil zadeldak, met huidige, classicistische gevelordonnantie uit de tweede helft van de 18de eeuw, doch oudere kern uit de 17de eeuw.


Hoekhuis gedateerd 1723

Begijnhof 61 (Sint-Truiden)
Huis van twee bouwlagen onder mank, gebogen zadeldak, door middel van muurankers gedateerd A 1723; Maasstijl. Bakstenen witgekalkte gevel op een gepikte plint; gesmeed ijzeren muurankers.


Infirmerie

Schurhoven 50, 50A (Sint-Truiden)
Voormalige infirmerie, thans in twee delen opgesplitst; gelegen aan de Schurhovensteenweg en volledig van het eigenlijke begijnhof afgesloten. L-vormig complex van drie huizen.


Portierswoning bij het begijnhof Sint-Agnes

Schurhoven 48 (Sint-Truiden)
Voormalige portierswoning, gelegen aan de Schurhovensteenweg, naast de ingang van het begijnhof, vroeger ook in gebruik als pachterswoning der begijnhofhoeve.


Reeks begijnenhuizen

Begijnhof 2-7 (Sint-Truiden)
Reeks gelijkaardige huisjes, twee traveeën en anderhalve bouwlaag onder zadeldak, uit de 17de eeuw. De linkse woningen (nummers 2, 3 en 4) werden gereconstrueerd in het eerste kwart van de 21ste eeuw.


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Begijnhof [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/2609 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.