Beschrijving
De U-vormige vakwerkhoeve Busselkenswinning te Stevoort, is beschermd als monument.
Waarden
De U-vormige vakwerkhoeve met uitzondering van de aanbouw tegen de schuur-stal is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
in casu architectuurhistorische waarde:
De Busselkenswinning betreft een U-vormig hoevecomplex met gebouwen in baksteen en stijl- en regelwerk onder vernieuwde zadeldaken met hergebruik van de oorspronkelijke, Vlaamse pannen. De totaalconstellatie van het hoevecomplex is intact bewaard met een woonhuis ten westen, een varkensstal en karrenhuis ten oosten en een schuur met stalling ten zuiden van het rechthoekige erf. Het woonhuis bestaat uit een gaaf bewaard vakwerkgedeelte met witgekalkte lemen vullingen - voor wat de voorgevel betreft - en een gedeelte in baksteenbouw. Traditionele, te bewaren elementen zijn voor wat het vakwerkgedeelte betreft onder meer het oorspronkelijke schrijnwerk van de beluikte vensteropeningen waaronder twee opkamervensters de behouden interne vakwerkstructuur met ankerbalken, alsook de opkamer in de twee laatste traveeën. De baksteenbouw omvat een diephuis en voormalige stalling, en maakt integraal deel uit van de historische groei van het complex. De vleugels ten oosten en ten zuiden van het erf zijn opgetrokken in gaaf bewaard stijl- en regelwerk met lemen vullingen, die gedeeltelijk gecementeerd werden in de oostvleugel en door bakstenen vervangen werden in de achtergevel van de zuidvleugel. In de dwars schuur-stal werd de authentieke, houten dakstructuur met ankerbalkgebinten en telmerken bewaard, evenals het plafond van troggewelven in de voormalige paardenstal.
historische waarde
De Busselkenswinning is een historisch gegroeid, U-vormig hoevecomplex met gebouwen in baksteen en stijl- en regelwerk geschikt rond een rechthoekig erf. Het ten noorden van het erf gelegen woonhuis in vakwerk gaat vermoedelijk terug tot minstens de eerste helft van de 19de eeuw, gezien het reeds afgebeeld staat in de Atlas van de Buurtwegen als onderdeel van een hoevecomplex met losstaande componenten. De losstaande aanhorigheden worden ten laatste in 1898 vervangen door het huidige schuur-stal volume ten zuiden en de varkensstal met karrenhuis ten oosten van het erf. In 1908 tenslotte wordt de huidige, U-vormige constellatie van het hoevecomplex geregistreerd waarbij het woonhuis met het schuur-stalvolume verbonden wordt. Het bakstenen gedeelte van het woonhuis, bestaande uit een diephuis en stalling, mag waarschijnlijk met deze verbouwingen geassocieerd worden.
sociaal-culturele waarde
De U-vormige hoeve getuigt van de traditionele landbouwactiviteiten in de vallei van Herk en Mornbeek en drukt de eigenheid van de streek uit.