De esthetische waarde van het landschap wordt bepaald door het contrast met de omgeving waarin vooral uitgestrekte compartimenten heide, bos, bewoning en industrie voorkomen.
De aanwezigheid van een uitgebreid netwerk van sloten, van elkaar gescheiden door lange, smalle graslandpercelen, de voor het Kempens fytogeografisch district vreemde vegetatie, de uitgestrektheid van het landschap, de afwezigheid van bewoning, de rust en de stilte.

Het noordoosten van Vlaanderen (overwegend in de provincie Limburg) is één van de weinige plaatsen waar vloeiweiden, geïnspireerd door Noord-Italiaanse irrigatietechnieken, voorkomen. Zij kunnen dus als vrij uniek op Europees vlak beschouwd worden.
Het cultuurlandschap is een getuige van de erbarmelijke levensomstandigheden in Vlaanderen omstreeks het midden van de 19de eeuw. Nooit voordien had de mens zo fundamenteel doch niet destructief ingegrepen in het Kempense landschap.
De watering te Lommel-Kolonie, met een uitzonderlijk grote oppervlakte van 230 hectare, is vrijwel de enige watering in Noord-Limburg waarin de twee bevloeiingssystemen, namelijk het oorspronkelijke totale bevloeiingssysteem via boven- en onderzoeven en het latere vereenvoudigde bevloeiingssysteem door infiltratie, samen aangetroffen en in stand gehouden worden dankzij een intensief onderhoud.
De populierenbestanden vertegenwoordigen een eeuw veredelingsgeschiedenis in België.

De wisselwerking tussen de oorspronkelijke zure Kempense zandbodem en de bevloeiing met het kalkrijke Maaswater resulteert in een grote diversiteit aan plantensoorten. Een 200-tal van de hier aanwezige planten komen in België niet algemeen meer voor. Meerdere zijn vrij zeldzaam. De vegetatie van de vloeiweiden is zelfs uniek voor geheel West-Europa.
Het voorkomen van voor het Kempens fytogeografisch district zeer zeldzame plantensoorten, relicten van het inzaaien met Midden-Europese grassoorten, afkomstig uit de Alpenweiden, tijdens de aanleg van de vloeiweiden.
De aanwezigheid van planten die kenmerkend zijn voor de Maasvallei, Haspengouw en de Ardennen en die meegevoerd werden via het Maaswater.
Dankzij de jarenlange bevloeiing met kalkrijk en matig voedselrijk Maaswater vestigden en handhaafden zich in de watering een aantal zeldzame kalkminnende planten die anders nooit in de arme Kempense zandgronden tot ontwikkeling zouden komen.
De grote verscheidenheid aan plantensoorten op een relatief kleine oppervlakte op de originele vloeiweidepercelen van blok II.