Beschrijving
De watermolen te Lanaken, genaamd Heidemolen, met inbegrip van de cultuurgoederen die er integrerend deel van uitmaken, is beschermd als monument.
Waarden
De watermolen, genaamd Heidemolen, met inbegrip van de cultuurgoederen die er integrerend deel van uitmaken, inzonderheid de bijhorende uitrusting en inclusief het waterrad, het sluiswerk, de aanvoergoot, de watergang, de molenbeek (deel), de spaarvijver, de bronnen met hun zones, de verbinding tussen de bronnen en de spaarvijver, is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:
historische waarde
in casu sociaal-historische waarde:
Watermolen die reeds vanaf de 16de eeuw eerst als banmolen en na het ancien regime als vrije molen een belangrijke rol speelde in de voedselbevoorrading van een deel van de lokale bevolking.
historische waarde, industrieel-archeologische waarde
Als watermolen die reeds in 1598 bestond en die in zijn huidige vorm als voorbeeld van een watermolen uit een overgangsfase in het laatste kwart van de 19de eeuw kan gelden met archaïsche kenmerken (onder meer frontale opstelling van de maalstenen, houten structuur raderwerk, natuurstenen sluishoofd) en modernere kenmerken zoals het gietijzeren raderwerk, de metalen aanvoergoot en het metalen waterrad. De aanwezigheid van de hamermolen uit 1951 getuigt van de recentere evolutie van kort na de Tweede Wereldoorlog.
Een ander specifiek aspect van deze watermolen is de aanwezigheid van een spaarvijver die vooral door bronnen wordt gevoed.