in casu architectuurhistorische waarde:
Het oude pachthof De Klee is een gesloten, bakstenen hoeve, met rechthoekig gekasseid erf en mestvaalt. Verschillende volumes met verschillende bouwhoogten en naden verraden een gefaseerde opbouw. Het complex werd recent, soms foutief, gerenoveerd.
De linkervleugel is bouwhistorisch het meest oorspronkelijk en vertoont een tweeledige structuur, die voorprimitief is gekadastreerd. Het diepe voorste gedeelte van de vleugel, het Oude Kasteel, twee bouwlagen hoog, draagt sporen van intense verbouwingen: aan erfzijde prijkt een bouwnaad, gemarkeerd door hoekblokken, die overigens een integrale tweeledigheid accentueert en op een uitbreiding van het bouwvolume wijst, ouder dan de voorprimitieve kadastratie. Aan de achterzijde is deze evolutie gemaskerd door een neoklassieke schermfaçade met een dubbelhuisstructuur van drie traveeën, die een bestaande, mogelijks uit de 17de eeuw stammende (zie weergave in de Bundergeldatlas van Herkenrode) torenconstructie inkapselt. De nieuwe façade is toegevoegd in functie van de tuin, met rechthoekige deuren en vensters, een geprononceerde risaliet met smeedijzeren balkon; in de boven een hardstenen plint aangebrachte cementering werden hoekblokken gesuggereerd. Het achterste gedeelte, de pachterswoning en stallen, anderhalve bouwlaag hoog, draagt aan erfzijde jaartalankers met de aanduiding 1709; de buitenzijde omvat 17de-eeuwse sporen onder de vorm van een silexplint, kalkstenen lateien en een ontlastingsboog, evenals het onderste gedeelte van een deuromlijsting.
Ook de achtervleugel, zogenaamd dubbele dwarsschuur is inherent tweeledig; de erfgevel omvat twee korfboogpoorten, waarvan de linkse volledig omlijst is met hardstenen negblokken en wederzijds geflankeerd door muurankers; het linkse het rechtse gedeelte vertoont deze karakteristiek niet; het karakteristieke hoge pannendak mondt links daarenboven uit in een schild, rechts niet; het rechtergedeelte werd dan ook toegevoegd in 1847. De rechtervleugel, met stallen, toont een duidelijke bouwnaad naast de vierde travee van rechts, te wijten aan een linkse uitbreiding, waardoor een aansluiting met de achtervleugel werd verkregen.
De straatvleugel, met inrijpoort en flankerende stallen, is een vroeg-20ste-eeuwse realisatie, met elementen als een korfbogige inrijpoort (stilistisch in de 18de eeuw te situeren), gerecupereerde kalksteenomlijstingen en verschillende wapenstenen, waaronder de gedateerde wapens van de familie Pauli-Stravius (1710), van de abdissen Barbara van Hinnisdael (1650), Barbe de Rivière d'Arschot (1734) en Claudia de Merode (1682). Deze elementen zijn van historisch belang, omdat zij gerecupereerd zijn uit de Herkenrodewinning en als dusdanig representatief zijn voor de historische ontwikkeling van dat goed.
In de onmiddellijke omgeving van de hoeve zijn mooie voorbeelden van poort- en hekwerk te situeren, die samen met het poortwerk rond het nieuwe kasteel De Klee formeel en functioneel zijn ingepast in een zekere hiërarchie.

Het cijnshof De Klee is één van de historische laathoven die op het grondgebied van Kuttekoven worden geciteerd. De hoeve verschijnt in de Bundergeldatlas van Herkenrode onder de benaming Den verloren cost. Het gebouw, in de onmiddellijke omgeving van de Herkenrodewinning, verschijnt als een blok met torentje, op de hoek van de Kleestraat en de zogenaamde Kleesteeg, die via een bocht naar het dorpscentrum leidde. Op de Ferrariskaart (1771-77) blijkt de hoeve te zijn geëvolueerd tot U-vorm, open naar de straat, onder de benaming Cense den Klein. Een omgevend perceel met moestuin en boomgaard wordt volledig afgeboord door wegen, waaronder de eerder geciteerde, alsook paden in verband met de Herkenrodewinning. Ferraris markeert ook reeds duidelijk het perceel van het herenboerenparkje aan de overzijde van de Kleestraat, dat steeds is blijven bestaan. Deze gegevens worden door later kaartmateriaal bevestigd. Het voorprimitieve kadasterplan (1809) toont wel een geëvolueerd complex, de Clee Pachthoef, in semi-gesloten bebouwing, met enerzijds autonome straat- en rechtervleugel, anderzijds aaneengesloten linker- en achtervleugel. Links van het goed wordt een tuin met parterres afgebeeld. De voorprimitieve constellatie wordt grosso modo bevestigd door het primitieve kadaster (1840-1844), waar ondertussen wel sprake is van Cháteau La Clée. Verder doorheen de 19de en 20ste eeuw (tot circa 1920) evolueerde de hoeve naar de huidige gesloten toestand, mede door recuperatie van bouwmaterialen van de vervallende Herkenrodewinning. De bouw van het nieuwbouwkasteel en de aanleg van het kasteelpark in 1907 markeerde het eindpunt van een architectuurhistorische evolutie. De oude kasteelhoeve (met wagenhuis en hondenhokken) en de functionele omgeving ervan (moestuin) degradeerde tot kasteelaanhorigheid.