beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek van tot heden
Geografisch pakket Kuttekoven
definitieve beschermingsbesluiten: 09-07-2003 ID: 4071
De bescherming als dorpsgezicht betreft de omgeving van het cijnshof De Klee met de historische gronden van het 17de-eeuwse laathof Hof van Herckenrode of Herkenrodewinning, bestaande uit weilanden, boomgaarden en akkerland. Het als monument beschermde cijnshof met herenboerparkje maakt geen deel uit van de bescherming als dorpsgezicht.
De omgeving van cijnshof De Klee, met inbegrip van de percelen van de vroegere Winning van Herkenrode, is beschermd als dorpsgezicht omwille van het algemeen belang gevormd door de:
in casu architectuurhistorische waarde:
De inplanting van de Herkenrodewinning, op een dominerende hoogte en op een drassig, goed verdedigbaar terrein, is representatief voor bouwhistorisch typische strategische en economische premissen. De perceelsstructuur geeft enig beeld van de hoeve, zoals die in de Bundergeldatlas al wordt weergegeven, als een U-vormig complex, waarvan de open erfzijde aan de Kleestraat wordt afgeschermd door poelen. De oprijlaan bleef zichtbaar, alsook een gedeelte van het grachtenstelsel rond de geometrische tuin, weergegeven op het voorprimitief kadasterplan van 1809, die zich achter de bebouwing bevond en verloren ging door de aanleg van de spoorwegbedding Tongeren-Sint-Truiden. Afgezien van zichtbare funderingssporen heeft de ondergrond daarenboven een rijk archeologisch potentieel.
In onmiddellijke nabijheid van hoeve De Klee, op een heuvel die de wijde omgeving domineert, bleven de restanten bewaard van een pachthof, dat in 1290 door de cisterciënzerinnenabdij van Herkenrode werd verworven en sedertdien Hof van Herkenrode werd genoemd. De historische impact van dit goed is uitgesproken, aangezien de abdij ook uitgestrekte landerijen in de omgeving domineerde (de Bundergeldkaarten bieden een overzicht van de eigendommen omstreeks 1680) en alzo een stempel drukte op de dorpsontwikkeling, tijdens het ancien régime, maar onrechtstreeks zelfs nog erna, want na de confiscatie en verkoop van de winning in 1797 werd de hoeve progressief afgebroken, waarbij bouwmateriaal werd verwerkt in de hoeve De Klee, die de kasteelfunctie van de Herkenrodewinning overnam.
De omgeving van hoeve De Klee (en in extenso de Herkenrodewinning) is van een uitgesproken beeldbepalende waarde, in esthetisch, functioneel en historisch opzicht, als landelijke omgeving van een in essentie agrarische bebouwing, als onbebouwde context van historisch waardevolle constructies, als zichtondersteunend en in se waardevol landschappelijk kader.
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Cijnshof De Klee: omgeving [online], https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/3246 (geraadpleegd op ).
Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed
Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.