natuurwetenschappelijke, in casu geomorfologische waarde: De mergelgroeve van Overbroek is het stratotype, de paleobotanische typelokaliteit of referentieprofiel voor de Heersiaan étage in België, een stratigrafische eenheid uit het oudste Tertiair van België; het Midden Paleoceen. Haar waarde kan vergeleken worden met die van andere beroemde West-Europese typelokaliteiten van vroeg-tertiaire plantenfossielen, zoals de travertijn van Sézanne bij Epernay in Frankrijk.
natuurwetenschappelijke, in casu Paleobotanische waarde: Het unieke aan "de fossiele flora van Gelinden" is het feit dat ze één der oudst gekende en best bewaarde flora vertegenwoordigt uit het vroeg-Tertiair van WestEuropa. Ze is een belangrijke biologische schakel tussen de flora's uit het Krijttijdperk en die uit het eerste (oudste) tertiair. Ze bevat inderdaad zowel "oude" flora elementen uit de Krijtperiode als "moderne" tertiaire plantenresten, die men nog tot in het Mioceen terugvindt. De voormalige mergelgroeve werd wereldberoemd door de beschrijving van uitzonderlijk goed bewaarde fossiele flora's van landplanten. De hier ontsloten Mergels van Gelinden bevatten ook rijke associaties van dierlijke en plantaardige microfossielen die ouderdomsbepalingen toelaten van en in het vroeg Tertiair (meer bepaald de Heersiaan étage). De groeve vertegenwoordigt een internationaal referentieprofiel voor gidsfossielen (foraminiferen, phytoplankton, coccolieten) van het Midden tot Boven Paleoceen.
natuurwetenschappelijke, in casu Floristische waarde: Voor de Haspengouwse leemstreek is de site een oase waar tal van zeldzame, vaak kalkminnende plantensoorten, kenmerkend voor zowel vochtige als droge bodems, een toevluchtsoord (refugium) hebben gevonden. Het landschap is een zeer duidelijk voorbeeld van een voor droog Haspengouw kenmerkend asymmetrisch beekdal met steile oostelijke helling. Plaatselijk in de vallei komt door de vermenging van veen met mergel alkalisch veen voor; een uiterst zeldzaam verschijnsel voor Vlaanderen.

De eerste vermelding van de mergelkuil te Overbroek dateert van 1612. Eertijds werden hier over een lengte van 300 meter drie groeven uitgebaat. De mergel werd aangewend als meststof voor de omliggende landbouwgronden.
Een vergelijking van verschillende historische kaarten met de huidige topografische kaart toont aan dat het bodemgebruik gedurende meer dan tweehonderd j aar praktisch ongewijzigd bleef en dus als historisch stabiel kan beschouwd worden.

De steile, ongeveer 40 meter hoge, flank van de asymmetrische Herkvallei is een in esthetisch opzicht markante en gaaf bewaarde landschapsgradiënt in het uitgestrekte Haspengouwse akkerbouwgebied door zijn vorm en hoogte.
De verscheidenheid in begroeiing nl. hoogstamboomgaarden - meestal omgeven door hagen - bij de dorpskern, beemden in de vallei doorsneden met talrijke afwateringsgrachten en begroeid met uitgestrekte zegge- en rietvegetaties en een soortenrijke kalkvegetatie op de steile deels beboste helling, biedt een hoge esthetische belevingswaarde.