Beschermd monument

Parochiekerk Sint-Niklaas

Beschermd monument van tot heden

ID
3473
URI
https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/3473

Besluiten

Parochiekerk Sint-Niklaas
definitieve beschermingsbesluiten: 28-05-2003  ID: 4049

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Beschrijving

De bescherming als monument betreft de neogotische Sint-Niklaaskerk, in 1900 gebouwd naar ontwerp van Hyacinth Martens en Victor Lenertz.



Waarden

De Sint-Niklaaskerk is beschermd als monument omwille van het algemeen belang gevormd door de:

artistieke waarde

De Sint-Niklaaskerk werd ontworpen door bouwmeester Hyacinth Martens uit Stevoort en architect Victor Lenertz uit Leuven. Beiden vormden een complementair duo, sinds met enige druk vanwege de Koninklijke Commissie voor Monumenten, waarvan Joris Helleputte deel uitmaakte, aan de eerder lokaal opererende Martens architect Lenertz was toegevoegd. Hun oeuvre werd beïnvloed door de actieve propaganda van de ware principes van de christelijke kunst door de gilde van Sint-Thomas en Sint-Lucas, waarvan Lenertz geassocieerd lid was. Daardoor kon de neogotiek uitgroeien tot de ideale vormentaal in hun verdere carrière. Door de eenvoud en rationaliteit van hun religieuze architectuur, kenmerken die eigen zijn aan de Sint-Lucasarchitecten, hebben de bedehuizen van Martens en Lenertz een tijdloze uitstraling. Het kerkinterieur werd rijkelijker uitgevoerd dan het exterieur, dat, gezien de beperkte financiële middelen, eerder herleid was tot zijn essentie, alsook rationeel en functioneel werd opgevat. In Noord-Limburg ontstonden zo diverse kerkgebouwen van hun hand, waaronder de Sint-Pietersbandenkerk van Lommel als ander voorbeeld kan genoemd worden.

historische waarde

De huidige neogotische Sint-Niklaaskerk vervangt een ouder en kleiner bedehuis, dat door de kerkfabrieksraad in 1897 te klein en bouwvallig werd bevonden. Ontwerp, lastenboek, bestek en begroting van de nieuwe kerk dateren van 1898. De bouw werd aangevat in 1900. Door hergebruik van oude materialen en vermindering in de hoogte van de muren kon de prijs worden gedrukt. Reeds in 1896 had pastoor Geloudemans het werk van Sint-Franciscus van Sales gesticht ter financiering van de nieuwe kerk. De gemeente betaalde een vierde van de kosten. Na de eerstesteenlegging van 28 augustus 1900, werd de oude kerk met kerkhofmuur afgebroken. In 1905 werd het nieuwe bedehuis ingezegend door monseigneur Rutten.

historische waarde

in casu architectuurhistorische waarde: Naast de laatgotische bakstenen toren van vier geledingen, met spitsbogige galmgaten en westelijke portaal, onder ingesnoerde naaldspits, is ook het neogotisch bakstenen kerkgebouw, met harden zandstenen afwerking het beschermen waard. Het bedehuis wordt getypeerd door aflijnende rechte muizentanden en typische spitsbogige muuropeningen. Het interieur vertoont markerende kruisribgewelven en een dito straalgewelf boven de koorsluiting. Ook het grotendeels neogotische mobilair, naar ontwerp van Martens en Lenertz, bleef behouden en maakt onlosmakelijk deel uit van het architecturale concept. Enkele stukken werden gerecupeerd uit de voormalige kerk en dateren uit de 16de tot de 19de eeuw.


Aanduiding van

Is de bescherming van

Parochiekerk Sint-Niklaas

Kerkstraat 9 (Pelt)
De huidige neogotische kerk dateert van 1900, naar ontwerp van V. Lenertz en H. Martens.


Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.