De bescherming als monument betreft het burgerhuis Het Gulden Cruys.

Het beschermingsdossier motiveert de bescherming als volgt: omwille van de wetenschappelijke, in casu architectuurhistorische waarde: het is een gebouw in classicistische stijl, gekenmerkt door de getoogde muuropeningen in een vlakke, kalkstenen omlijsting, afgewerkt met een trapezoïdale sluitsteen. Als bijkomende versiering werden hier smalle, geprofileerde druiplijsten boven de vensters aangebracht. Deze vorm is de meest gebruikelijke voor het classicisme in het Maasland en is de geprefereerde stijl voor de burgerwoningen uit het derde kwart van de 18de eeuw, waarvan er een groot aantal bewaard bleven in de verschillende steden van de provincie, zij het, zoals hier, meestal in vrij gehavende staat. Dit is te wijten aan het feit dat deze gebouwen zich hoofdzakelijk concentreren langs de belangrijke invalswegen, die steeds een intensieve handelsactiviteit gekend hebben, met alle ingrepen, eigen aan deze handelsfunctie tot gevolg. Typerend is het verbouwen van de eerste bouwlaag, de evoluerende smaak in verband met winkelpuien op de voet volgend. De bescherming dient te gebeuren op grond van de documentaire en typologische waarde.