Beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek

Dorpskern Gutschoven

Beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek van 13-07-2005 tot heden

ID: 3676
URI: https://id.erfgoed.net/aanduidingsobjecten/3676

Besluiten

Parochiekerk Drie-Moren, kerkhof, pastorie, hoeven en dorpskern van Gutschoven
definitieve beschermingsbesluiten: 13-07-2005 ID: 4427

Rechtsgevolgen

Meer informatie over de rechtsgevolgen van beschermingen vind je op onze website.

Provincie
Limburg: Gemeente
Heers: Deelgemeente
Gutschoven: Straat
Nieuwe Steenweg, Wijngaardstraat: Locatie
Nieuwe Steenweg, Wijngaardstraat (Heers): Nauwkeurigheid zone
Tot op 15m: Oppervlakte zone
29 307m²: Beschermingsdossiers
4.02/73022/117.1 DL002441 OL002262

Typologie: dorpen, gemeentehuizen, gesloten hoeven, onderwijsgebouwen
Datering: 18de eeuw

Project beschermingsdatabank 2013-2016 (beschermingen: van 01-01-2013 tot 30-06-2016)

Beschrijving

De dorpskern van Gutshoven met verschillende gesloten hoeven is beschermd als dorpsgezicht.

Waarden

De dorpskern van Gutschoven (inclusief de hoeves Nieuwe Steenweg 211, 212, 213 en 220, hoeverestant Wijngaardstraat +1, dorpswoning Wijngaardstraat 4 en gemeentehuis-school, alle gebouwen met hun onbebouwde context) is beschermd als dorpsgezicht omwille van het algemeen belang gevormd door de:

historische waarde, sociaal-culturele waarde

De kern van Gutschoven bleef grotendeels bewaard als het straatdorp dat al op de Ferrariskaart (1771-1778) wordt weergegeven, met een afwisseling van min of meer belangrijke (vierkants)hoeves, afgewisseld met tuinen en boomgaarden in een doorlopende sequentie aan weerskanten van de hoofdstraat. Dit beeld evolueerde in essentie niet doorheen de 19de en zelfs 20ste eeuw. De enige aan het traditionele dorp vreemde, hoewel voor de tijd typische toevoeging is het gemeentehuis-schoolgebouw uit 1893, hoewel de inplanting en schaal van het complex zijn aangepast aan de bestaande structuur. Hoewel individuele gebouwen soms werden aangepast aan de noden van de tijd, bleef de historische bouwmassa bepalend voor de huidige verschijningsvorm en nam de bebouwingsgraad niet wezenlijk toe. Nogal wat van de vroegere tuin- en boomgaardpercelen behielden daarnaast niet alleen hun oorspronkelijke functionaliteit, maar ook de traditionele omhaging, waardoor een uiterst authentiek en pittoresk totaalbeeld ontstaat. Vooral aan de noordzijde van de Nieuwe Steenweg en de Wijngaardstraat verleent het reliëf daarbij een extra dimensie aan de samenhang: de hoeves zijn gericht op het lagere straatpeil, terwijl de tuin- en boomgaardpercelen hun helling behielden en aan straatzijde zelfs vaak zijn afgedamd, met een monumentale straatwand voor gevolg.

Aanduiding van

Is de bescherming van