Naar verluidt gebouwd in opdracht van H. Moortgat, hoogdrossaard van het land van Asse, vormt het huis Stas – genoemd naar de notarisfamilie die het tot in een recent verleden bewoonde - typologisch een opmerkelijk voorbeeld van een 1731 gedateerde, voorname herenwoning bestaande uit een complex woonhuis met aanleunende korfboogpoort en stalvleugel (1729) annex bakhuis, het geheel ingeplant op de oostgrens van een nog grotendeels ommuurde lusttuin met tuinpaviljoen en monumentale treurbeuk. Onverminderd de omvang van de tuin, zijn aanleg en de verhouding open ruimte-gesloten ruimte, is zijn verwevenheid met de herenwoning essentieel.

Architectuurhistorisch illustreert het twee bouwlagen tellende, T-vormige volume, opgetrokken in traditionele bak- en zandsteenstijl met resp. schilddak en zadeldak de overgangsstijl met als belangrijke karakteristieken het beperkt gebruik van natuursteen – hoekkettingen en speklagen ontbreken - , hoge beluikte en getraliede kruisvensters met geblokte omlijsting en vrijwel gestrekte ontlastingsboogjes, rijkelijk geprofileerde daklijstbalkjes met dropmotief en tenslotte een hardstenen rondboogdeur met bewerkte imposten en aansluitend getralied bovenlicht bekroond met een boogfronton voorzien van het jaartal 1731.

Het overwegend 18de en 19de eeuws interieur met bewaarde structuur van eiken moerbalken en kapspanten getuigt van opeenvolgende aanpassingen aan de heersende smaak met een fraaie trap in overgangsstijl Louis XIV-Louis XV, een houten kamerwand in Louis XV-stijl en een 18de eeuwse marmeren schouw met Toscaanse zuilen als meest waardevolle elementen.

Het huis Stas herbergt een uitzonderlijk en gaaf exemplaar van Fagus sylvatica cultuurvariëteit “Bornyensis”. De boom met een stamomtrek van 292 centimeter behoort tot de oorspronkelijke beplanting en vormt het meest markante relict van het tuinconcept.